สตรีศึกษาจะตายหรือจะโต
โดย ฉลาดชาย รมิตานนท์ ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ศูนย์สตรีศึกษา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เกิดขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ.2529 และดำรงอยู่ในฐานะสถานที่ของการนำเอากรอบคิดทางทฤษฎีและวิธีวิทยาแนวสตรีนิยมจากโลกตะวันตกมาเผยแพร่ในลักษณะของการเปิดเป็นหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาในปี พ.ศ.2543 โดยผลิตบัณฑิตระดับปริญญาโทจำนวน 38 ราย พร้อมกันนั้นก็ผลิตสร้างความรู้ชุดใหม่แนวสตรีนิยมไทยและภูมิภาคขึ้นมาในรูปของการทำวิทยานิพนธ์ การวิจัยและการเก็บรวบรวมหนังสือ/ตำราและเอกสารต่าง ๆ ว่าด้วยงานเกี่ยวกับผู้หญิงทุกประเด็นก็ว่าได้
นอกจากนั้นยังทำงานด้านการบริการสังคมในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การจัดอบรม จัดประชุมสัมมนา ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ ส่วนด้านการเผยแพร่ความรู้ชุดใหม่ก็มีการออกวารสารทางวิชาการด้านสตรีศึกษาเป็นของตนเอง เช่น วารสารจุดยืน เป็นต้น
ทางด้านการเคลื่อนไหวรณรงค์ในประเด็นปัญหาเกี่ยวกับสตรีก็ได้ดำเนินงานร่วมกับขบวนการและกลุ่มสตรีทั้งในประเทศ ภูมิภาค และต่างประเทศมาโดยตลอดเช่นกัน รูปธรรมของความสำเร็จเช่นในกรณีของประเทศไทยก็สามารถมีส่วนผลักดันให้มีการรับรองความเสมอภาคระหว่างหญิง-ชาย ปรากฏในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550
กระนั้นก็ตามเมื่อกาลเวลาล่วงมาถึงปัจจุบัน สตรีศึกษาในฐานะสาขาวิชาหนึ่งของสังคมศาสตร์ในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่และอาจรวมถึงสตรีศึกษาในมหาวิทยาลัยอื่น ๆ ด้วยในทัศนะของผู้เขียนกลับต้องเผชิญหน้ากับวิกฤตถึงขั้นต้องตั้งคำถามว่า “จะตายหรือจะโต” กันแน่ คำถามคือมีปัญหาอะไรที่ทำให้เกิดภาวะวิกฤตดังกล่าว
ผู้เขียนขอนำเสนอประเด็นเพื่อช่วยกันพิจารณาว่า ปัญหาหรือวิกฤตอยู่ตรงไหนกันแน่ และปัญหาเกิดจากอะไร เพราะอะไร หากจะแก้ไข ควรทำอะไรและอย่างไร โดยใคร ที่ไหน และเมื่อไร
เป็นต้น
ปัญหาการถูกกลืนหรือ “พ่ายแพ้” ให้กับ “ความรู้กระแสหลัก”
