ตรวจการบ้าน 1 ปี ผลงานรัฐบาล แก้ปัญหาแรงงานข้ามชาติ สอบผ่านหรือสอบตก

สังคม
22 ธ.ค. 58
21:19
103
Logo Thai PBS
ตรวจการบ้าน 1 ปี ผลงานรัฐบาล แก้ปัญหาแรงงานข้ามชาติ สอบผ่านหรือสอบตก
แรงงานข้ามชาติเป็นปัญหาแรกๆที่รัฐบาล คสช.เข้ามาจัดการ มีการขึนทะเบียนแรงงานนับล้าน แต่เครือข่ายแรงงานมีข้อสังเกตว่ายังมีนายหน้าที่แสวงหาผลประดยชน์จากแรงงานข้ามชาติอยู่ ย้อนตรวจสอบการแก้ปัญหานี้ในรอบ 1 ปี ที่ผ่านมา

การเปิดศูนย์บริการจดทะเบียนแรงงานเบ็ดเสร็จหรือ One Stop Service Center ของรัฐบาลเมื่อวันที่ 1 เมษายน ถึง 30 มิถุนายน 2558 ทำให้แรงงานข้ามชาติ 3 สัญชาติ คือ กัมพูชา เมียนมา และลาว ผ่านการจดทะเบียนถูกต้องไม่ต่ำกว่า 1,050,000 คน นับเป็นนโยบายสำคัญด้านแรงงานของรัฐบาลที่ทั้งเครือข่ายแรงงาน และนักวิชาการ มองตรงกันว่าเป็นจุดดีของรัฐบาลทหารที่ให้น้ำหนักประเด็นความมั่นคงของประเทศเป็นหลัก จึงได้เห็นความเอาจริงเอาจังของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการขึ้นทะเบียนแรงงาน ส่งผลให้นายจ้างและแรงงานตื่นตัวในเรื่องนี้ แม้ศูนย์จดทะเบียนแรงงานเบ็ดเสร็จจะเน้นจัดระบบแรงงานข้ามชาติ ทั้งที่ผ่านการจดทะเบียนพิสูจน์สัญชาติแล้ว หรือกลุ่มที่ไม่ได้รับการพิสูจน์สัญชาติ รวมถึงกลุ่มแรงงานในกิจการประมง แต่จากสภาพแรงงานที่เคลื่อนย้ายอยู่ตลอดเวลา จึงมีเสียงเรียกร้องจากเครือข่ายแรงงานให้พิจารณาขยายปรับเวลาการจดทะเบียนแรงงานให้ครอบคลุมทุกกลุ่มอาชีพ ที่สำคัญคือต้องหาแนวทางป้องกันการอาศัยช่องทางเรียกรับผลประโยชน์ของกลุ่มนายหน้า

อดิศร เกิดมงคล เครือข่ายองค์กรด้านประชากรข้ามชาติ กล่าวว่ากระบวนการพิสูจน์สัญชาติยังผูกติดกับระบบนายหน้าพอสมควร ทำให้ค่าใช้จ่ายในการพิสูจน์สัญชาติของแรงงานข้ามชาติเพิ่มสูงขึ้น ทำให้แรงงานส่วนหนึ่งไม่ยอมเข้าสู่ระบบ

ขณะที่นายเสถียร ทันพรม ประธานเครือข่ายปฏิบัติการเพื่อแรงงานข้ามชาติ ได้กล่าวถึงการขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติว่าต้องการให้รัฐดำเนินการตรวจกระบวนการตรวจสัญชาติของแรงงานจากแต่ละชาติพร้อมกัน เพื่ออำนวยความสะดวกแก่คนทำงานในพื้นที่

แม้การขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติจะสามารถเชื่อมโยงให้แรงงานกลุ่มนี้เข้าสู่กระบวนการพิสูจน์สัญชาติจนได้ใบอนุญาตทำงาน และนำไปสู่การมีสิทธิสวัสดิการต่างๆ ตามกฎหมายของไทย แต่นักวิชาการด้านแรงงานก็ยังเห็นว่าอาจจำเป็นต้องเพิ่มช่องการเข้าถึงสิทธิด้านสุขภาพให้มากขึ้นหรืออาจต้องเชื่อมโยงไปสู่ระบบประกันสังคม

บัณฑิตย์ ธนชัยเศรษฐวุฒิ นักวิชาการด้านแรงงาน ใบอนุญาตทำงานที่มีหลักฐานชัดเจนว่าแรงงานมีหลักแหล่งทำงานอยู่ที่ใด กับนายจ้างคนใด ควรมีการกำหนดให้นายจ้างขึ้นทะเบียนเพื่อแจ้งชื่อเข้าระบบ อาจเป็นการเข้าสู่กองทุนประกันสังคม เพราะว่าเรื่องสุขภาพเป็นเรื่องพื้นฐาน แต่ว่ายังมีสิทธิอีกหลายอย่าง เช่น สวัสดิการครอบครัว สิทธิประโยชน์ทางสุขภาพ

การที่สหรัฐอเมริกาจัดให้ไทยอยู่ระดับเทียร์ 3 คือ เป็นประเทศที่ดำเนินการสอดคล้องกับมาตรฐานขั้นต่ำตามกฎหมายการค้ามนุษย์ของสหรัฐอเมริกา และไม่ใช้ความพยายามเป็นปีที่ 2 ติดต่อกัน รวมถึงการถูกจากสหภาพยุโรป เตือนโดยให้ใบเหลืองเรื่องการทำประมงผิดกฎหมาย เป็นอีกประเด็นที่เครือข่ายแรงงานเห็นว่าการเอาจริงเอาจังด้านการจัดระบบแรงงาน ผ่านการจดทะเบียนแรงงานให้ถูกต้องจะเป็นจุดเริ่มต้นที่แสดงให้เห็นว่าไทยใช้ความพยายามแก้ปัญหานี้อย่างจริงจัง

ปัจจุบันไทยมีแรงงานข้ามชาติที่ผ่านขึ้นทะเบียนถูกต้อง ประกอบด้วยแรงงานชาวกัมพูชา 469,087 คน เมียนมา 436,154 คน และลาว 35,150 คน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง