ปกปิดแต่เปิดเผย ศิลปะบนผืนผ้าของ "ชุดกี่เพ้า"

Logo Thai PBS
ปกปิดแต่เปิดเผย ศิลปะบนผืนผ้าของ "ชุดกี่เพ้า"

นอกจากชุดเข้ารูป เผยให้เห็นความเป็นหญิงแล้ว ลวดลายที่แฝงความหมายเฉพาะ และต้องใช้ฝีมือปักเย็บที่ละเอียดแม่นยำ ทำให้ชุดกี่เพ้าไม่ต่างจากผลงานศิลปะบนผืนผ้า

ความงดงามของดอกโบตั๋นสีขาว ราชินีดอกไม้แห่งฤดูร้อน ถูกนำมาประดับบนชุดกี่เพ้าของ ซ่งชิงหลิง หรือมาดามซ่ง ภรรยาของดอกเตอร์ซุนยัดเซ็น ผู้มีบทบาทสำคัญทางการเมืองจีน ไม่เพียงสอดคล้องกับชื่อเก่าที่แปลว่าดอกโบตั๋นสีขาว จนกลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ชุดกี่เพ้าของซ่งชิงหลิงยังเป็นชุดแรกๆ ที่ถูกออกแบบให้ดูร่วมสมัยมากขึ้น ทั้งการผ่ากระโปรงขึ้นเหนือหัวเข่า และการใช้สีสันที่สดใส ต่างจากเดิมที่ใช้สีเทาและดำ

ปกปิดแต่เปิดเผย คือเอกลักษณ์ของชุดกี่เพ้าที่ดูเรียบร้อยจากชายกระโปรงยาวเกือบถึงพื้น หากแฝงสเน่ห์ของความเป็นหญิงในขณะเดียวกัน จนขึ้นชื่อว่าเป็นอีกหนึ่งชุดแต่งกายประจำชาติที่น่าจดจำมากที่สุด เพราะเป็นชุดที่เน้นทรวดทรงของผู้สวมใส่ ทั้งหน้าอก เอว สะโพก รวมถึงเรียวขา ชุดกี่เพ้าจึงบ่งบอกค่านิยมการเอาใจใส่ดูแลรูปร่างของสตรีชาวจีน เช่นเดียวกับประเพณีการรัดเท้า

นอกจากจะต้องวัดขนาดตัวอย่างละเอียดแล้วนะคะ ความยากอีกหนึ่งอย่างของการตัดชุดกี่เพ้าก็คือการเย็บลวดลายที่ต้องละเอียดมากๆ เข็มที่ใช้ถ้าเป็นเข็มจักรก็ต้องเป็นเบอร์ 9 ซึ่งมีขนาดเล็กที่สุดค่ะ ช่างตัดกี่เพ้าจึงต้องเป็นคนที่มีฝีมือมากจริงๆ จนมีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยนะคะว่าสตรีชั้นสูงของจีนแทบทุกคนจะต้องมีช่างตัดกี่เพ้าประจำตัว แล้วก็จะหวงช่างของตัวเองมากจนถึงกับห้ามไปตัดชุดให้คนอื่นเลยล่ะค่ะ

ฝึกเรียนตัดเย็บเสื้อผ้ามาตั้งแต่อายุ 10 ขวบ และเริ่มตัดชุดจีนมาได้ 10 ปี โดยเรียนรู้จากแม่ที่เป็นช่างเย็บกี่เพ้าชาวจีน ณัฐธภา กสิกิจวรกุล จึงรู้เทคนิคการอำพรางจุดด้อยบนร่างกาย ซึ่งเธอเล่าว่าส่วนที่ยากที่สุดคือช่วงเอว เพราะหากไม่มีเอวจะทำให้ใส่ชุดกี่เพ้าแล้วดูไร้ทรวดทรง ขณะที่ส่วนอื่นๆ เช่น ไหล่ หน้าอก และสะโพก ยังสามารถแก้ไขได้โดยการเสริมผ้าหรือฟองน้ำด้านในชุดกี่เพ้า

แต่ละลวดลายบนกี่เพ้ายังสะท้อนคติความเชื่อของชาวจีน ที่คัดเลือกเฉพาะลายมงคลมาตัดเย็บไว้บนกี่เพ้า เช่นลายดอกโบตั๋นที่หมายถึงโชคลาภ ความยุติธรรม ขณะที่ดอกเหมยหรือราชินีดอกไม้แห่งฤดูหนาว สื่อถึงอายุที่ยืนยาว มีเพียงบางลายที่สงวนไว้เฉพาะราชสำนักเท่านั้น เช่นลายมังกร 5 นิ้ว เครื่องหมายของรัชทายาท และมังกร 9 นิ้ว สื่อถึงจักรพรรดิและจักรพรรดินี

ปัจจุบันนี้มีจำนวนช่างตัดกี่เพ้าไม่มากนัก เนื่องจากเป็นชุดที่ใส่เฉพาะงานแต่งงานหรือในพิธีการ โดยช่างฝีมือดีในเมืองจีนอยู่ที่เซี่ยงไฮ้เท่านั้น และส่วนมากเป็นผู้ชาย เนื่องจากการปักเย็บลวดลายบนชุดกี่เพ้าเป็นงานที่ใช้สายตาเป็นเวลานาน และต้องมีความแม่นยำสูง เมื่อถึงอายุ 30 ปีช่างส่วนใหญ่จึงต้องหยุดทำงานไป


แท็กที่เกี่ยวข้อง:

ข่าวที่เกี่ยวข้อง