เช็ก "สงกรานต์" ราคาตั๋วเครื่องบินแพงขึ้นมั้ย?

วันนี้ (7 เม.ย.2566) ช่วงเทศกาลสงกรานต์ ประชาชนที่วางแผนเดินทางกลับภูมิลำเนาเพื่อฉลองสงกรานต์กลับครอบครัว แต่เริ่มพบปัญหาบางเส้นทางการบินราคาตั๋วแพงขึ้น 

ไทยพีบีเอสออนไลน์ ลองสำรวจในแอปพลิเคชัน สายการบินนกแอร์ เมื่อเวลา 16.10 น.วันเดินทาง เส้นทางจากกรุงเทพมหานคร (ท่าอากาศยานดอนเมือง) ไป จ.นครศรีธรรมราช วันที่ 13 เม.ย.66 ราคาเริ่มต้นที่ 2,999-5,999 บาท (ยังไม่รวมธรรมเนียม)

สายการบินแอร์เอเซีย เส้นทาง สนามบินดอนเมือง ไป เชียงใหม่ วันที่ 13 เม.ย.66 ราคาเริ่มต้นที่ 1,846 -3,500 บาท (ยังไม่รวมธรรมเนียม) ทั้งนี้ ราคาขึ้นอยู่กับช่วงเวลา และวันเดินทาง

นายกรัฐมนตรี กำชับเร่งแก้ราคาตั๋วเครื่องบินแพง

นายอธิรัฐ รัตนเศรษฐ รักษาราชการแทน รมช.คมนาคม กล่าวว่า ได้รายงานสรุปกรณีราคาตั๋วโดยสารเครื่องบินปรับตัวสูงขึ้น พร้อมทั้งแนวทางแก้ไขต่อพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พร้อมมอบนโยบายให้เร่งดำเนินการ เพื่อลดปัญหาจากช่องว่างระหว่างปริมาณความต้องการเดินทาง กับความสามารถในการรองรับของระบบการบินที่แตกต่างกัน จนเกิดผลกระทบกับประชาชน และการท่องเที่ยวของประเทศ

นายกรัฐมนตรี เร่งรัดให้เห็นผลราคาตั๋ว ปรับตัวลดลงมาอยู่ในระดับที่เหมาะสมมากขึ้น ทั้งที่ทำไปแล้ว และอยู่ระหว่างดำเนินการ เช่น การทยอยอนุญาตให้สายการบินนำเข้าอากาศยานเพิ่มเติม เร่งแก้การบริการภาคพื้นที่สนามบินสุวรรณภูมิ  

พบราคากรุงเทพฯ-ภูเก็ต ร้องเรียนราคาแพงมากสุด

นายอธิรัฐ กล่าวว่า จากรายงานสถานการณ์ค่าโดยสารเส้นทางภายในประเทศ ของสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) ประจำเดือน มี.ค.นี้ ระบุว่าอัตราค่าโดยสาร (ต่อเที่ยว) ในเส้นทางบินกรุงเทพฯ-ภูเก็ต ซึ่งเป็นเส้นทางที่ได้รับการร้องเรียนว่าค่าโดยสารราคาแพงมากที่สุด

พบว่าอัตราค่าโดยสารเฉลี่ยซึ่งต่ำกว่าราคา 2,500 บาท คิดเป็น 82.5% ของตั๋วโดยสารทั้งหมด ในขณะที่ราคาสูงกว่า 2,500 บาท คิดเป็น 17.5% โดยราคาบัตรโดยสารจะปรับตัวสูงขึ้นในช่วงเทศกาล

นายอธิรัฐ กล่าวว่า ผู้โดยสารจะได้ราคาต่ำที่สุด เมื่อจองตั๋วล่วงหน้านาน ๆ และจะค่อย ๆ แพงขึ้นจนถึงราคาสูงสุดไม่เกินเพดาน ที่กำหนดเมื่อซื้อตั๋วกระชั้นชิดกับวันที่ต้องการเดินทาง ราคาค่าโดยสารเครื่องบินในช่วงเทศกาล ซึ่งปรับตัวสูงขึ้นโดยเฉพาะในกรณีที่จองหรือซื้อตั๋วในระยะเวลากระชั้นชิด 

CAAT เปิดแผนแก้ปัญหาตั๋วราคาแพง 

ทั้งนี้ CAAT สรุปการวิเคราะห์สาเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อขีดความสามารถในการรองรับ จนทำให้ตั๋วโดยสารเครื่องบินมีราคาสูงในปัจจุบัน พร้อมทั้งได้เสนอแนวทางการแก้ไข ดังนี้

บริการภาคพื้น ที่สนามบินสุวรรณภูมิไม่เพียงพอ (มีเพียง 50%) ส่งผลให้สายการบินไม่สามารถเข้ามาทำการบินได้ ทำให้จำนวนเที่ยวบินมีไม่พอกับความต้องการที่เพิ่มขึ้นจำนวนมาก

แนวทางแก้ไข เพิ่มผู้ให้บริการภาคพื้น ให้เพียงพอ โดยพิจารณาเสนอให้ยก เลิกมติ ค.ร.ม.ที่กำหนดให้มีผู้ประกอบการเพียง 2 ราย หรือการแก้ไขมติครม. ให้เพิ่มผู้ประกอบการให้มีมากกว่า 2 รายได้

โดยให้ ทอท. อนุญาตให้สายการบินที่มีศักยภาพ รับผิดชอบการบริการภาคพื้นด้วยตนเองในช่วงที่ยังมีผู้ให้บริการไม่เพียงพอ และเร่งจัดหาผู้ประกอบการมาดำเนินการชั่วคราว 

การบริหารจัดการตารางเวลาการบิน  แม้จะเป็นไปตามกติกาสากล แต่การที่สายการบินที่ได้รับการจัดสรรตารางเวลา การบินทำการยกเลิกเที่ยวบินบางส่วนภายในเวลาที่กำหนด ซึ่งสายการบินมีสิทธิกระทำได้ แต่ส่งผลทำให้ไม่มีเที่ยวบินรองรับเพียงพอตารางเวลาที่ถูกจัดสรรไว้แล้ว ทำให้สายการบินอื่นไม่สามารถจองเข้ามาทำการบินได้ในเวลานั้น ๆ เมื่อยกเลิกจึงเหลือเที่ยวบินน้อย

แนวทางแก้ไข ควรเพิ่มมาตรการเพื่อสร้างแรงจูงใจเชิงบวก ให้กับสายการบินที่คืนตารางเวลาทันทีที่ทราบว่าจะไม่ปฏิบัติการบินตามที่ได้รับการจัดสรร โดยไม่ต้องรอแจ้งในวันสุดท้ายที่กำหนดไว้ในกติกาหรือกระชั้นเกินไปเพื่อให้เพิ่มเที่ยวบินเข้ามาแทนที่ได้ทัน เนื่องจากสายการบินที่จะเข้ามาทำการบินในช่วงเวลาที่ว่างนั้นจะต้องใช้เวลาในการเตรียมความพร้อมเช่นกัน

สายการบินมีอากาศยานไม่เพียงพอ สำหรับการเพิ่มเที่ยวบินให้เพียงพอกับความต้องการ

แนวทางแก้ไข เร่งกระบวนการอนุมัติ อนุญาตให้สายการบินสามารถจัดหาอากาศยานเพิ่มเติมให้รวดเร็วขึ้น และผ่อนปรนกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้สายการบินจัดหาอากาศยานมาใช้เพิ่มเติมได้อย่างรวดเร็ว

ความคล่องตัวในการซ่อมบำรุงอากาศยาน การต้องนำอากาศยานไปซ่อมต่างประเทศ ทำให้อากาศยานหายไปจากระบบไม่เพียงพอสำหรับการใช้งาน

แนวทางแก้ไข ระยะยาว ปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อส่งเสริมการลงทุนจัดตั้งศูนย์ซ่อมที่มีศักยภาพสูงจากต่างประเทศ ส่วนระยะสั้น พิจารณาให้สายการบินของไทยสามารถใช้ศูนย์ซ่อมของการบินไทยซึ่งมีศักยภาพสูงได้ โดยการผ่อนปรนเงื่อนไขต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

ความต้องการเดินทางในเส้นทางบิน ที่มีสายการบินน้อยรายหรือรายเดียวทำการบิน เนื่องจากตลาดของสนามบินบางแห่งยังไม่เป็นที่นิยม มีความต้องการเดินทางต่ำ ทำให้สายการบินที่ทำการบินต้องกำหนดอัตราตั๋วโดยสารไว้แพงเพื่อให้คุ้มค่าต้นทุน ยิ่งตั๋วแพงจำนวนผู้โดยสารก็ยิ่งน้อยลงไปตามกลไกตลาด

แนวทางแก้ไข ศึกษาความเหมาะสมและความเป็นไปได้ที่ไทยจะใช้นโยบายอุดหนุน สำหรับสายการบินที่ปฏิบัติการบินไปยังสนามบินที่ไม่ใช่ตลาดหลัก เช่น สนามบินในแหล่งท่องเที่ยวเมืองรอง สนามบินที่ยังไม่เป็นที่นิยม ซึ่งเป็นนโยบายที่มีการใช้อย่างแพร่หลายทั่วโลกและประสบความสำเร็จ

โดยการเปิดประมูลให้สายการบินเข้าแข่งขัน เพื่อกำหนดราคาตั๋วโดยสารที่ต่ำหรือจูงใจให้ผู้โดยสารใช้บริการจำนวนมาก โดยรัฐจ่ายเงินอุดหนุนส่วนต่างให้กับสายการบิน

แม้รัฐจะมีค่าใช้จ่ายในส่วนนี้ แต่จะช่วยให้นโยบายส่งเสริมเมืองรองได้ผล เช่นเดียวกับอินเดียและหลาย ๆ ประเทศที่ได้ดำเนินการและประสบความสำเร็จมาแล้วเป็นอย่างดี