“แม่แจ่ม” กับแนวทางแก้ปัญหาไฟ-ฝุ่น ยั่งยืน ?อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ เป็นอำเภอที่มีจุดความร้อนมากที่สุดในช่วงหลายปี แต่ผลสำเร็จของการจัดการปัญหาไฟป่าและฝุ่นควัน ทำให้เกิดรูปแบบ “แม่แจ่มโมเดล” ต้นแบบการแก้ปัญหา แม้จะประสบความสำเร็จระดับหนึ่งแต่ยังเกิดคำถามความยั่งยืนของโครงการ
ชาวนาลุ่มน้ำเจ้าพระยาทุ่มเงินขุดบ่อบาดาล หวังใช้น้ำรักษาพันธุ์ข้าวปริมาณน้ำในคลองสายหลักที่แห้งขอดตั้งแต่ต้นปี หลังกรมชลประทานงดส่งน้ำเพื่อการเกษตรเข้าระบบ ทำให้ชาวนาในลุ่มน้ำเจ้าพระยาทั้ง 22 จังหวัด ต้องทำทุกวิถีทางหาน้ำมาเลี้ยงต้นข้าว แม้การเจาะบ่อบาดาลจะมีราคาสูง แต่ชาวนาก็ยอมเพื่อรักษาพันธุ์ข้าวไว้
แบกน้ำขึ้นดอยใช้ในครัวเรือน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่ไม่ใช่เพียงปัญหาน้ำเพื่อการเกษตรเท่านั้น แต่เห็นสัญญาณขาดน้ำที่ชัดเจนแล้ว หลายหมู่บ้านที่อยู่ห่างไกลต้องพึ่งพาเพียงน้ำฝนและแหล่งน้ำธรรมชาติ เริ่มขาดแคลนน้ำกิน-น้ำใช้