ส.ส.บัญชีรายชื่อ เหมือนต่างตอบแทน
นักรัฐศาสตร์มองว่า ทีมงานของนายกรัฐมนตรีคนใหม่ต้องมีความเข้มแข็ง รอบด้าน และ กล้าตัดสินใจ โดยเฉพาะนายกรัฐมนตรีที่ไม่เคยผ่านงานการเมืองมาก่อน พร้อมย้ำส.ส.บัญชีรายชื่อ ที่ถูกคาดว่า จะเป็นรัฐมนตรีในรัฐบาลใหม่ เป็นเพียงแค่ผู้กำหนดบทบาททางการเมืองเท่านั้น และ เมื่อเปิดบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ของแต่ละพรรค จะพบว่าอันดับต้น ๆ ที่คาดว่าจะได้เป็น ส.ส.นั้นล้วนเป็นบุคคลใกล้ชิด เครือญาติ ผู้อาวุโส และ กลุ่มทุนทางการเมือง
แทบจะพูดได้ว่าทุกพรรคการเมืองมีศักยภาพ และ มีความรับผิดชอบสูงที่จะส่งผู้สมัครลงรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อเต็มจำนวน 125 คน หากแต่รายชื่อของผู้สมัครในแต่ละพรรคมีความโดดเด่น และ น่าสนใจแตกต่างกัน โดยเฉพาะ 2 พรรคการเมืองคู่แข่งสำคัญ อย่างพรรคเพื่อไทย และ พรรคประชาธิปัตย์
พรรคเพื่อไทยนอกจากจะวางตัวแกนนำของพรรค ผู้อาวุโสทางการเมือง และผู้สนับสนุนของพรรคไว้ในลำดับต้น ๆ แล้ว ยังมีแกนนำ และ แนวร่วม นปช. สลับอันดับไปด้วย โดยเฉพาะแกนนำในการชุมนุมทางการเมืองเมื่อเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม ปี 2553 ไม่เว้นแม้แต่ภรรยาของนายอริสมันต์ พงษ์เรืองรอง และ บุตรสาว พล.ต. ขัตติยะ สวัสดิผล รวมถึงทนายคดี นปช. ซึ่งนับเป็นการตอบแทนทางการเมืองอีกรูปแบบหนึ่ง
เช่นเดียวกับพรรคประชาธิปัตย์ส่วนหนึ่งในการจัดวางตัวผู้สมัครลงรับเลือกตั้ง ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรค คือการตอบแทนในคดียุบพรรคประชาธิปัตย์เพราะมีทีมกฎหมาย ได้เป็นผู้สมัครลงรับเลือกตั้งในอันดับที่เรียกว่า เซพโซน หรือ อันดับปลอดภัย ซึ่งคาดการณ์ได้ว่า จะได้รับเลือกเป็น ส.ส. และ เดินเข้าสู่สภาผู้แทนราษฎรได้ เหมือนกับแกนนำของพรรค ผู้อาวุโสของพรรค และ ผู้สนับสนุนพรรค
ขณะที่นักวิชาการด้านรัฐศาสตร์ เชื่อว่า การแข่งขันทางการเมืองระหว่างนายอภิสิทธิ์ กับ น.ส.ยิ่งลักษณ์ อยู่ในระดับที่คะแนนนิยมไม่ได้ทิ้งห่างกันมากนัก แต่การตัดสินใจเลือกของประชาชนไม่เพียงจากหน้าตา ส.ส.ที่ถูกคาดการณ์ว่าจะได้เป็น ครม.ของรัฐบาลภายใต้การนำของพรรคที่เลือกเท่านั้น ยังคงคำนึงถึงทีมงานที่จะสนับสนุนการทำงานของพรรค และ ของนายกรัฐมนตรีคนต่อไปด้วย
ผู้สมัครลงรับเลือกตั้ง ส.ส.บัญชีรายชื่อ ของพรรคภูมิใจไทย ยังมีข้อสังเกตให้สะท้อนได้ถึงการตอบแทนด้วยตำแหน่งทางการเมือง เมื่อเข้ามาสู่ระบบอุปถัมภ์ภายในพรรค และการเอื้อประโยชน์ซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะการถ่ายทอดอำนาจทางการเมืองผ่านเครือญาติ หรือ คนใกล้ชิด
และแม้จะดูจากประวัติของผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคชาติไทยพัฒนา จะเห็นว่าผู้สมัครของพรรคส่วนใหญ่เป็นอดีตข้าราชการพลเรือน และยังผสมผสานนักธุรกิจในท้องถิ่น โดยเฉพาะนักธุรกิจในพื้นที่ภาคกลางที่ผันตัวเองมาเป็นผู้สมัคร
พรรคชาติพัฒนาเพื่อแผ่นดิน ซึ่งประกาศตัวทางการเมืองด้วย ชาติชายโมเดล ได้วาง ร.ต.ประพาส ลิมปะพันธุ์ หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งพรรคชาติพัฒนาเป็นผู้ขับเคลื่อนการเมืองของพรรค แต่เมื่อพิจารณาเป็นรายบุคคลไม่ต่างจากพรรคอื่น โดยเฉพาะการวางตัวผู้สมัครซึ่งเป็นคนใกล้ชิด เครือญาติ หรือผู้สนับสนุนทางการเมือง
ไม่เว้นแม้แต่พรรคที่มีผู้นำซึ่งได้ชื่อว่า ไม้บรรทัดทางการเมือง อย่างพรรครักษ์สันติมีกลุ่มทุนระดับใหญ่ ร่วมเป็นผู้สมัครส.ส.บัญชีรายชื่อ สลับกับข้าราชการตำรวจและทหาร