คดียกเลิกลิขสิทธิ์"เพลง Happy Birthday" สมบัติสาธารณะทุกชาติ

ศิลปะ-บันเทิง
15 มิ.ย. 56
15:32
1,558
Logo Thai PBS
คดียกเลิกลิขสิทธิ์"เพลง Happy Birthday" สมบัติสาธารณะทุกชาติ

แม้จะเป็นเพลงที่ทุกคนคุ้นหู แต่Happy Birthday to You ถือเป็นหนึ่งในบทเพลงที่มีลิขสิทธิ์และไม่อาจนำไปร้องในที่สาธารณะโดยไม่จ่ายค่าลิขสิทธิ์ จนมีการยืนฟ้องต่อศาลในสหรัฐฯ ให้เปลี่ยนสถานะ Happy Birthday ให้กลายเป็นสมบัติสาธารณะ

เสียงร้องหวานใสของ มาริลีน มอนโร ในเพลง Happy Birthday to You ที่ร้องอวยพรให้กับประธานาธิบดี จอห์น เอฟ เคนเนดี้ คือหนึ่งในเวอร์ชั่นที่โด่งดังที่สุดของบทเพลงนี้ และมีศิลปินรุ่นหลังนำไปเลียนแบบมากมาย ตั้งแต่ มาดอนน่า จนถึง ลาน่า เดล เรย์ แต่บทเพลงที่ Guinness Book of World Records บันทึกว่าเป็นเพลงที่โด่งดังที่สุดในโลกนี้ไม่อาจนำไปร้องได้อย่างเสรีในที่สาธารณะหรือในเชิงพาณิชย์ เนื่องจากมีการจดลิขสิทธิ์เอาไว้ ซึ่งล่าสุดได้มียืนฟ้องต่อศาลในสหรัฐฯ ให้เปลี่ยนสถานะของบทเพลงเป็นสมบัติสาธารณะ

Happy Birthday to You เดิมมีชื่อว่าGood Morning to All ประพันธ์ขึ้นเมื่อปี 1893 โดยสองพี่น้องชาวสหรัฐฯ แพ็ตตี้ และ มิลเดรด ฮิล เจ้าของโรงเรียนอนุบาล ที่ต้องการแต่งเพลงง่ายๆ ที่เด็กๆ สามารถร้องตามได้ ต่อมาบทเพลงนี้ได้รับความนิยมในการร้องอวยพรในงานเลี้ยงวันเกิด จนมีการเปลี่ยนเนื้อร้องเป็น Happy Birthday to You

Warner Chappell Music เจ้าของลิขสิทธิ์เพลง Happy Birthday อ้างว่าได้รับลิขสิทธิ์เพลงนี้ในปี 1988 หลังการซื้อกิจการค่ายเพลง Birch Tree Ltd ที่ซื้อลิขสิทธิ์เพลง Good Morning to All มาจาก 2 พี่น้องเมื่อปี 1935 ซึ่ง 24 ปีที่ผ่านมา Warner Chappell Music ทำเงินจากการเก็บค่าลิขสิทธิเพลงนี้เฉลี่ยปีละ2 ล้านดอลลาร์หรือประมาณแสนห้าหมื่นบาททุกๆ วัน จากการนำไปใช้ในสื่อภาพยนตร์, โทรทัศน์, วิทยุ หรือแม้แต่งานเลี้ยงในที่สาธารณะที่ผู้ร่วมงานส่วนใหญ่ไม่ใช่เพื่อนหรือสมาชิกครอบครัว

ผู้ยื่นฟ้องยกเลิกลิขสิทธิ์ในเพลง Happy Birthday คือ เจนนิเฟอร์ นิลสัน ผู้กำกับสารคดีเกี่ยวกับเพลง Happy Birthdayที่ต้องจ่ายค่าลิขสิทธิ์ให้กับWarner/Chappell Music ด้วยมูลค่าพันห้าร้อยดอลลาร์ ในการนำเพลงนี้มาใช้ในสารคดี เพื่อเลี่ยงการถูกปรับเป็นเงินแสนห้าหมื่นดอลลาร์ในข้อหาละเมิดลิขสิทธิ์ เธอจึงนำเรื่องนี้ยืนฟ้องต่อศาลรัฐบาลกลางให้ลิขสิทธิ์ของทำนองในบทเพลงที่มีอายุกว่า120 ปีนี้เป็นโมฆะ และเรียกร้องให้Warner/Chappell Music คืนรายได้ที่ไม่ชอบด้วยกฏหมายคืนแก่สาธารณชนทั้งหมด

ศาสตราจารย์โรเบิร์ต โบรไนส์ จากคณะนิติศาสตร์มหาวิทยาลัย George Washington กล่าวว่าจากการค้นคว้า เขาไม่พบความเชื่อมโยงทางกฏหมาย ระหว่างการใช้ทำนองเพลง Good Morning to All กับเนื้อร้อง Happy Birthday to You ซึ่งความเห็นของเขาคิดว่า Happy Birthday ซึ่งดัดแปลงเนื้อร้องใหม่ ไม่ควรจะตกเป็นสมบัติส่วนตัวของผู้ใด และคนทุกคนสามารถนำไปใช้ได้อย่างเสรี


ข่าวที่เกี่ยวข้อง