ผลกระทบทางสมองจากการพนัน

การที่เด็ก และเยาวชนต้องอยู่กับสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยการพนัน นอกจากจะมีผลต่อพฤติกรรมเลียนแบบแล้ว การถูกกระตุ้นด้วยการพนันตลอดเวลายังกระทบต่อโครงสร้างสมองของเด็กที่เปลี่ยนไป ทั้งนี้ พบว่าการทำหน้าที่ควบคุมตัดสินใจของสมองส่วนหน้าจะถูกใช้งานน้อยลง ทำให้ในอนาคตเมื่อเด็กโตขึ้นอาจส่งผลต่อระบบคิดวิเคราะห์ และขาดวุฒิภาวะ

ชีวิตที่ต้องคลุกคลีอยู่กับการพนันทั้งในชุมชน และครอบครัวเป็นสาเหตุหลักที่เยาวชน 2 คนนี้ยอมรับว่ามีส่วนทำให้เขาคิดลองเล่นการพนัน แม้จะเสียมากกว่าได้ในการเล่น แต่เงินที่อ้างว่าได้มาง่ายๆ จากการพนัน ยิ่งทำให้พวกเขายอมทำทุกทาง เพื่อหาเงินมาเล่นพนันครั้งต่อไป

ความรู้สึกอยากลองเล่นพนันของเด็ก และเยาวชนจนไม่รู้ตัวว่าเริ่มติดการพนัน อธิบายได้ด้วยข้อมูลการศึกษางานวิจัยจากต่างประเทศของ ผศ.พญ.พรจิรา ปริวัชรากุล จากโครงการขับเคลื่อนสังคมและนโยบายสาธารณะเพื่อลดปัญหาการพนัน มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ มีหลักการว่าพัฒนาการทางสมองมาจากกิจกรรมรอบตัว

ดังนั้น หากมีการพนันมากระตุ้นสมองส่วน "สไตตั้ม" ที่เปรียบได้กับคันเร่ง จะถูกใช้งานบ่อย หากกระตุ้นตั้งแต่อายุน้อยๆ สมองส่วนนี้จะเติบโตขึ้น สวนทางกับสมองส่วน "พรี ฟรอนทอล คอร์เท็ค" หรือ พีเอฟซี ที่เป็นเสมือนเบรค ไม่สามารถเติบโต ยับยั้งสมองส่วนคันเร่งได้ นั่นอาจส่งผลให้เด็ก เยาวชนเหล่านี้โตเป็นผู้ใหญ่ที่ขาดวุฒิภาวะ

การศึกษายังพบด้วยว่าการหลั่งสารความสุข หรือ "โดปามีน" ที่สมองส่วน "สไตตั้ม" ในคนที่เล่นพนันจะเพิ่มมากขึ้น โดยไม่สนใจผลลัพธ์ของรางวัล ขอเพียงให้ได้ลุ้น และพบด้วยว่าสารโดปามีนที่หลั่งมากขึ้นนั้น ยังสัมพันธ์กับการติดพนันที่รุนแรงขึ้นด้วย

ไม่ว่าปัจจัยการเข้าถึงการพนันของเด็ก และเยาวชนจะแตกต่างกันอย่างไร แต่การรับรู้เรื่องการพนันยิ่งส่งผลในทางจิตเวชเด็กอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และเกิดผลกระทบต่อพฤติกรรมในอนาคตของเด็กโดยตรง

องค์การอนามัยโลกกำหนดให้พฤติกรรมติดพนันเป็นความผิดปกติทางจิตชนิดหนึ่งที่เรียกว่า โรคติดพนัน แม้ผู้เล่นจะมีความทุกข์จากการเล่นพนัน แต่หยุดเล่นไม่ได้ ดังนั้น ปัจจัยที่ควบคุมได้จากพฤติกรรมการพนันของคนในครอบครัว จึงมีส่วนสร้างการรับรู้เชิงบวก เพื่อป้องกันปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ในเด็ก และเยาวชน