สารคดีพิเศษ 800 ปี แมกนา คาร์ตา 83 ปี ประชาธิปไตยไทย (ตอน 14) : รัฐธรรมนูญไทยฉบับที่ 8
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2511 คือ รัฐธรรมนูญฉบับที่ 8 ของประเทศไทย
รัฐธรรมนูญฉบับนี้เกิดจากสภาร่างรัฐธรรมนูญซึ่งใช้เวลาร่างนานที่สุดถึง 9 ปี และร่างขึ้นในช่วงที่ประเทศไทยปกครองโดยรัฐบาลเผด็จการเบ็ดเสร็จของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์
เนื้อหาของรัฐธรรมนูญฉบับนี้นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทยที่ยืนยันการปกครองแบบรัฐสภา 2 สภา คือ สภาผู้แทน มาจากการเลือกตั้งโดยตรงแบบรวมเขตจังหวัด อยู่ในตำแหน่งคราวละ 4 ปี และวุฒิสภา มาจากการแต่งตั้ง อยู่ในตำแหน่งคราวละ 6 ปี โดยรัฐธรรมนูญให้อำนาจวุฒิสภาเสนอกฎหมาย เปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีได้ ทั้งรายบุคคลหรือทั้งคณะก็ได้
รัฐธรรมนูญฉบับนี้ อนุญาตให้สมาชิกวุฒิสภาและรัฐมนตรีเป็นข้าราชการประจำได้ ส่วนสมาชิกสภาผู้แทน ห้ามข้าราชการประจำมารับตำแหน่ง
เมื่อวุฒิสภามีอำนาจมากกว่าสภาผู้แทน อีกทั้งข้าราชการประจำยังมารับตำแหน่งได้ หมายความว่าทิศทางของการเมืองจะยังคงเป็นไปตามการกำหนดของกลุ่มข้าราชการได้อยู่ดี
นอกจากนี้ รัฐธรรมนูญยังเปิดโอกาสให้มีการจัดตั้งพรรคการเมือง โดยพรรคการเมืองแรกที่จดทะเบียนก่อตั้งตามรัฐธรรมนูญนี้ คือ พรรคสหประชาไทย ของจอมพลถนอม กิตติขจร นั่นเอง
แน่นอนว่าเมื่อมีการเลือกตั้ง พรรคของจอมพลถนอมก็ได้รับเสียงข้างมากมาจัดตั้งรัฐบาล หลังเลือกตั้ง บรรดา ส.ส.ในพรรคนั้นเรียกร้องผลประโยชน์ ที่นายกฯ เคยเสนอไว้ก่อนหน้านั้นจนทำให้ไม่สามารถควบคุมสภาได้อีกต่อไป
จอมพลถนอม ในฐานะนายกรัฐมนตรีจึงก่อการรัฐประหารตัวเอง นับเป็นการรัฐประหารครั้งที่ 8 และรัฐธรรมนูญ ฉบับที่ 8 คือ "รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2511" ก็ถูกยกเลิกในที่สุด รวมระยะเวลาประกาศใช้ เพียง 3 ปี 4 เดือน 27 วันเท่านั้น