สันเขื่อนขยับ-แรงดันน้ำมาก เหตุเขื่อนลาวแตก

สังคม
25 ก.ค. 61
17:46
1,037
Logo Thai PBS
สันเขื่อนขยับ-แรงดันน้ำมาก เหตุเขื่อนลาวแตก
นักวิชาการด้านวิศกรรมปฐพีและฐานราก มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิเคราะห์สาเหตุสันเขื่อนเซเปียน-เซน้ำน้อยแตก เนื่องจากเขื่อนขยับตัวและรับน้ำจากฝนตกหนัก แนะไทยถอดบทเรียน พร้อมเสนอรัฐบาลกำหนดหน่วยงานกลางกำกับดูแลความปลอดภัยเขื่อน

รศ.สุทธิศักดิ์ ศรลัมพ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านปฐพีและฐานราก มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า จุดที่น้ำทะลักออกมาจากเขื่อนเซเปียน-เซน้ำน้อย คือเขื่อนรอง หรือเขื่อนดินปิดช่องเขาต่ำ สูง 16 เมตร ยาวประมาณ 800 เมตร ไม่ใช่เขื่อนหลักของโครงการ

เขื่อนดินปิดช่องเขาต่ำที่ขาด จุน้ำได้ประมาณ 1,000 ล้านลูกบาศก์เมตร มวลน้ำที่ทะลักเข้าท่วมบ้านเรือนในแขวงอัตตะปือ จึงไม่ใช่ 5,000 ล้านลูกบาศก์เมตร แต่อยู่ที่ 400 ล้านลูกบาศก์เมตร ส่วนสาเหตุที่สันเขื่อนขาดกว่า 250 เมตรครั้งนี้ อาจเกิดจากเขื่อนขยับตัว เพราะมีการรายงานก่อนหน้านี้ว่า เขื่อนยุบตัวมาก่อนและเมื่อน้ำในเขื่อนมีปริมาณมาก ประกอบกับมีฝนตกลงต่อเนื่อง แรงดันน้ำอาจเป็นตัวกระตุ้นทำให้สันเขื่อนสไลด์พังมา

เมื่อถามว่าทำไมรัฐบาลลาวถึงไม่ทดสอบการใช้งานของเขื่อนก่อนเปิดใช้งานจริงเพื่อป้องกันเขื่อนวิบัติ รศ.สุทธิศักดิ์ อธิบายว่า การสร้างเขื่อนไม่ต่างจากการสร้างจรวดแล้วส่งออกนอกโลกทันที เพราะการส่งไปใช้งานจริง คือการทดสอบไปในตัว

"การสร้างเขื่อนไม่สามารถค่อยๆ เก็บน้ำ แล้วทดสอบดูพฤติกรรมวิบัติของเขื่อนได้ ระหว่างการใช้งานจริง จึงเหมือนกับการทดสอบไปในตัว"

หากให้มองบทเรียนเขื่อนแตกจากลาวสู่ไทย รศ.สุทธิศักดิ์ มองว่า ไทยยังไม่มีความพร้อมการรับมือเหตุการณ์ลักษณะนี้ เพราะยังไม่มีแผนเผชิญเหตุสำหรับงานด้านความปลอดภัยเขื่อน แม้ไทยจะมีอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่และขนาดเล็กจำนวนมาก แต่กลับมีแผนเผชิญเหตุของเขื่อนไม่กี่แห่ง ขณะนี้มีเพียงเจ้าของเขื่อน หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดูแลตรวจสอบกันเอง จึงเสนอให้รัฐบาลไทย กำหนดให้มีหน่วยงานกลางมากำกับนโยบายการดูแลความปลอดภัยเขื่อนโดยตรง

ข่าวที่เกี่ยวข้อง