ด่วน! เลื่อนพิจารณา "แก่งกระจาน" ขึ้นทะเบียนมรดกโลก พรุ่งนี้

วันนี้ (5 ก.ค.2562) การประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 43 ณ กรุงบากู สาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน เริ่มเวลา 10.00 น.ตามเวลาท้องถิ่นของสาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน โดยคณะกรรมการรัฐภาคีสมาชิกอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลก 21 ประเทศ เริ่มจากวาระการพิจารณาขึ้นทะเบียนบรรจุในบัญชีรายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) ให้กับประเทศสมาชิก 193 ประเทศทั่วโลก ทั้งมรดกโลกทางวัฒนธรรม มรดกโลกทางธรรมชาติ และมรดกโลกแบบผสมทั้งสองประเภท โดยไทยเสนอขึ้น 2 แห่ง คือเมืองโบราณศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ และกลุ่มเทวสถานปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทเมืองต่ำ และปราสาทปลายบัด จ.บุรีรัมย์

 

 

จากนั้นจะเข้าสู่วาระการพิจารณาขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก โดยแหล่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีรอขึ้นทะเบียน 4 แห่งด้วยกัน เช่น กลุ่มป่าแก่งกระจานของไทย ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงให้เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ และใช้เวลาผลักดันมานานกว่า 5 ปี  ทุ่งไหหิน แหล่งโบราณคดีอายุเกือบ 3,000 ปี บริเวณแขวงเชียงขวาง ของ สปป.ลาว พุกาม ของเมียนมา ให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม

ไทยชี้แจงทุกข้อท้วงติงปมแก่งกระจาน 

นางรวีวรรณ ภูริเดช เลขาธิการสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) กล่าวว่า การขึ้นทะเบียนกลุ่มป่าแก่งกระจานเป็นมรดกโลกทางธรรมชาติแห่งที่ 3 ของไทย ในการประชุมครั้งนี้ไทยได้พยายามหารือนอกรอบกับประเทศที่เป็นคณะกรรมการรัฐภาคีสมาชิกอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลก 21 ประเทศ เช่น จีน อินโดนีเซีย สเปน ออสเตรเลีย เพื่อขอให้เปิดโอกาสให้ไทยได้ชี้แจงผลการดำเนินงานทั้งหมดบนเวทีมรดกโลก

โดยเฉพาะการปรับลดขนาดเส้นขอบเขตการขอขึ้นทะเบียนเข้ามาในเขตไทยฝั่งซ้ายอีกร้อยละ 15 หรือประมาณ 2 กิโลเมตร จากแนวชายแดน ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการแก้ปัญหาการปักปันเขตแดนระหว่างไทย-เมียนมา 

 

ไทยได้รับการสนับสนุนจากจีนเป็นผู้เสนอประเด็นการแก้ไขในที่ประชุมเพื่อให้ไทยมีโอกาสชี้แจงบนเวทีมรดกโลก ทั้งเรื่องขอบเขตการขอขึ้นเป็นมรดกโลกจะไม่กระทบกับเขตแดนระหว่างประเทศ และปัญหาสิทธิมนุษยชนของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในพื้นที่

ทั้งนี้ หลังปรับปรุงแก้ไขข้อมูลเพิ่มเติมตามข้อท้วงติง และข้อกังวลของคณะกรรมการมรดกโลก เนื่องจากไทยไม่ได้เป็นหนึ่งในคณะกรรมการรัฐภาคีสมาชิกอนุสัญญาฯ จึงไม่มีสิทธิเสนอประเด็นหรือขึ้นพูดบนเวทีได้ ซึ่งไทยมีความพยายาม และความพร้อมเต็มที่เพื่อชี้แจงทุกประเด็นบนเวทีมรดกโลกนี้

 

 

เลื่อนถกวาระแก่งกระจานรอบ 2 พรุ่งนี้

ต่อมาช่วงเย็นการพิจารณาวาระแก่งกระจานค่อนข้างตึงเครียด มีโดย นายสีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว อดีตเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงปารีส ในฐานะหัวหน้าคณะผู้แทนไทย ได้ใช้เวลา 3 นาทีชี้แจงการดำเนินงานทั้งหมดของไทย ยืนยันไทยไม่ได้มุ่งแก้ปัญหาเฉพาะกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในพื้นที่ป่าแก่งกระจานเท่านั้น แต่เป็นการปรับปรุงกฎหมายแก้ปัญหาทั้งประเทศมารองรับอยู่แล้วให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน และให้สิทธิชุมชนเช่นเดียวกัน

 

 

ขณะที่เมียนมา ไม่ติดใจหรือกังวลเรื่องการปักปันเขตแดนอีกหลังไทยปรับลดขนาดเส้นขอบเขตการขอขึ้นทะเบียนเข้ามาในเขตไทยฝั่งซ้ายอีกประมาณร้อยละ 15 จากแนวชายแดน และเมียนมาพร้อมให้การสนับสนุนไทย

กระทั่ง ประธานคณะกรรมการมรดกโลก ให้พักการพิจารณาเนื่องจากยังหาข้อสรุปไม่ได้ หลังความเห็นแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มที่สนับสนุนไทยขึ้นมรดกโลก 4 ประเทศ คือ อินโดนีเซีย จีน บราซิล คิวบา

 

 

ส่วนบางประเทศเห็นว่าไม่ควรให้ไทย Defers อีกตามร่างข้อมติ เนื่องจากไทยทำงานมาเยอะแล้วทั้งเรื่องสิทธิมนุษยชน เช่น การออกกฎหมายใหม่ 2 ฉบับ เพื่อไม่ให้ไทยรู้สึกไม่ดี จึงขอให้ Refers แทนเพื่อทำข้อมูลรายละเอียดเพิ่มเติมจำนวนมากกลับมาเสนอ ส่วนไอยูซีเอ็น เกี่ยวกับความกังวลเรื่องปัญหาสิทธิมนุษยชนของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในพื้นที่ คือ ออสเตรเลีย และนอร์เวย์

จึงให้ตั้งคณะทำงานขึ้นมาหาข้อสรุป โดยมี 6 ประเทศ จากในคณะกรรมการรัฐภาคีสมาชิกอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลก 21 ประเทศ คือ อินโดนีเซีย ออสเตรเลีย นอร์เวย์ คิวบา ตูนิเซีย และคูเวต ไปหารือในรายละเอียดร่วมกันแล้วกลับมาเสนอที่ประชุมใหม่อีกครั้ง หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมจะเรียกขอจากไทย

 

ทั้งนี้ ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ได้แจ้งประเทศสมาชิกในห้องประชุมว่าวาระการพิจารณากลุ่มป่าแก่งกระจานของไทยจากการตั้งคณะทำงานหารือของคณะกรรมการรัฐภาคีสมาชิกอนุสัญญาฯ จะแล้วเสร็จกลับมาเสนอที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลกอีกครั้งประมาณ 18.00 น. ตามเวลาท้องถิ่นของสาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน และต่อมาให้เลื่อนการพิจารณารอบ 2วันพรุ่งนี้ (6ก.ค.)

 

เครือข่ายกะเหรี่ยงออกแถลงการณ์ 7 ข้อ

 

 

ก่อนหน้านี้ เครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมเขตงานตะนาวศรี ออกแถลงการณ์ข้อเสนอต่อคณะกรรมการมรดกโลก ผ่านองค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ(IUCN) ประจำประเทศไทย รวม 7 ข้อ เช่น ต้องให้ชุมชนชาวกะเหรี่ยงคือผู้กำหนดพื้นที่ทางวัฒนธรรมการทำกินโดยระบบไร่หมุนเวียนในวงรอบ ไร่หมุนเวียน 10 ปีด้วยตนเอง ต้องกำหนดให้พื้นที่ห้วยกระซู่ ซึ่งเป็นพื้นที่ของชาวกะเหรี่ยงในผืนป่าแก่งกระจานเป็นพื้นที่ศึกษาวิจัย การเสนอพื้นที่กลุ่มผืนป่าแก่งกระจานเพื่อเป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ ต่อคณะกรรมการมรดกโลก ต้องเป็นการเสนอร่วมกันโดยรัฐบาลไทยกับเครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมเขตงานตะนาวศรี

หากไม่สามารถยอมรับและดำเนินการตามข้อเสนอเหล่านี้ทั้งหมดได้ ชาวกะเหรี่ยงก็ไม่ยอมรับการประกาศกลุ่มผืนป่าแก่งกระจานเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมของคณะกรรมการมรดกโลก

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

ไทยลุ้น "กลุ่มป่าแก่งกระจาน" ขึ้นทะเบียนมรดกโลกทางธรรมชาติ

ไทยเคลียร์ปมเขตแดน "ไทย-เมียนมา"ดันแก่งกระจานมรดกโลก