วันนี้ (11 ส.ค.2562) นพ.ณัฐวุฒิ ประเสริฐสิริพงศ์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) กล่าวว่า ได้มอบรางวัล อสม. ดีเด่น ระดับชาติ ประจำปี 2562 สาขานมแม่ และอนามัยแม่และเด็ก ให้กับ นางจรรยา คำดี ซึ่งเป็น อสม. ชาวเขาชนเผ่าอาข่าคนแรกของประเทศไทย ดำเนินงานในพื้นที่สูง บ้านป่าดู่ หมู่ 13 ต.ป่าซาง อ.แม่จัน จ.เชียงราย มีประชากรทั้งหมด 511 คน ส่วนใหญ่เป็นเผ่าอาข่าและชนเผ่าพื้นเมืองมีอาชีพเกษตรกรรม ซึ่งมีวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน มีข้อจำกัดด้านภาษาทำให้สื่อสารกับเจ้าหน้าที่ไม่เข้าใจ ทำให้ประชาชนขาดความรู้เรื่องสุขภาพ การป้องกันโรคอย่างถูกต้อง
โดยจะเป็นสื่อกลางด้านภาษาและการดำเนินงานร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ คัดกรองหญิงตั้งครรภ์รายใหม่ให้ฝากครรภ์ โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ที่ขาดความรู้ในการปฏิบัติตน การกินอาหารที่ไม่มีประโยชน์ หรือมีพฤติกรรมเสี่ยง ส่งผลให้เด็กที่เกิดมามีพัฒนาการล่าช้ากว่าปกติ และแนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ อย่างน้อย 6 เดือน รวมถึงติดตามเยี่ยมเด็กที่เกิดใหม่ทุกคน ค้นหาเด็กที่มีพัฒนาการล่าช้าให้ได้เร็วที่สุด หากพบจะแนะนำให้พ่อแม่กระตุ้นพัฒนาการลูกและส่งต่อให้สถานบริการให้เป็นไปตามวัย
ทั้งนี้ อสม.จรรยา ยังเป็นต้นแบบการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพราะเชื่อว่าการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ทำให้เกิดความรักความผูกพันระหว่างแม่กับลูก และน้ำนมแม่มีประโยชน์ สามารถสร้างภูมิต้านทานโรคได้
อสม.จรรยา ได้คิดค้นนวัตกรรมกระตุ้นพัฒนาการเด็กเล็กด้านสมองให้เกิดการเรียนรู้ โดยนำวัสดุจากธรรมชาติเช่น ลูกสะบ้า และของเล่นที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาปรับใช้ ฝึกเด็กได้พัฒนากล้ามเนื้อและประสาทสัมผัส ทำให้เด็กมีความสุขและได้เรียนรู้จากการเล่น
นอกจากนี้ ยังได้ดำเนินกิจกรรมปันรักไข่ 1 ฟอง นม 1กล่อง โดยการเปลี่ยนวิธีการขอรับบริจาคเงินเป็นขยะรีไซเคิลแทน โดยนำขยะที่ได้รับบริจาคไปขาย และนำเงินที่ได้แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ เป็นเงินทุนการซื้อของเก่าครั้งต่อไป และอีกส่วนหนึ่งนำไปซื้อไข่และนมมาให้เด็กเล็กที่มีอายุ 6 เดือนถึง 2 ปี หญิงตั้งครรภ์ รวมถึงผู้ป่วยและผู้พิการในชุมชน ซึ่งทำเป็นประจำทุกเดือนทั้งเป็นการลดขยะภายในชุนชนและเป็นการส่งเสริมให้เด็กได้รับคุณค่าทางอาหารอีกด้วย