วันนี้ (28 ต.ค.2562) นายจรัส คำแพง หัวหน้าเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช กล่าวว่า เจ้าหน้าที่เข้าสำรวจภาพเขียนสีโบราณล้ำค่าก่อนประวัติศาสตร์เขาปลาร้า ตั้งอยู่บนยอดเขาปลาร้า บ้านชายเขา หมู่ 3 ต.ทุ่งนางาม อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน
ทั้งนี้ เขาปลาร้า เป็นภูเขาหินปูน มีลักษณะเป็นหน้าผาสูงชัน บนยอดเขาทางด้านทิศใต้มีถ้ำที่มีลักษณะเป็นเวิ้งสูง พื้นที่ไม่กว้างนัก ชาวบ้านเรียกถ้ำนี้กันว่าถ้ำประทุน เมื่อประมาณปี พ.ศ.2522 นายเล้ง วิทยา และนายปัน อินทรประเทศ ชาวบ้านทุ่งโพ อ.หนองฉาง ได้ขึ้นไปที่ถ้ำประทุน และพบภาพเขียนสีบนผนังของถ้ำ
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
จากนั้นนายพลาดิสัย สิทธิธัญกิจ ผู้ศึกษาประวัติศาสตร์วัฒนธรรมของจังหวัดอุทัยธานี และนายวิทยา อินทโกศัย นักโบราณคดีจากกรมศิลปากร ทั้ง 2 จึงได้ขึ้นไปสำรวจ พบว่าภาพเขียนสีบนผนังของถ้า อยู่ที่ระดับความสูงของพื้นถ้ำระหว่าง 5-7 เมตร เป็นแนวยาวประมาณ 9 เมตร มีทั้งเป็นรูปคนและรูปสัตว์ ได้แก่ ภาพสุนัข ไก่ เต่า กบ กวาง วัว กระทิง เป็นต้น คาดว่าน่าจะมีอายุประมาณ 3,000-5,000 ปี
ภาพเขียน เขียนด้วยสีดำ สีแดง และสีแดงเข้ม บางภาพใช้ทั้ง 3 สี เขียนซ้อนทับกัน แต่ละภาพมีเทคนิคการเขียนที่แตกต่างกัน เช่น แบบเงาทึบ แบบเงาทึบบางส่วน แบบโครงร่างภายนอก แบบกิ่งไม้ และแบบเส้นร่าง รวมภาพที่ปรากฏตามผนัง พบว่ามีกว่า 40 ภาพ แต่ที่เขียนเสร็จค่อนข้างสมบูรณ์ มี 30 ภาพ
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
ภาพที่เขียน ส่วนใหญ่อยู่ในท่ากระโดดโลดเต้น และร่ายรำ เมื่อพิจารณาในองค์ประกอบต่างๆ ผู้เขียนมีความประสงค์จะบันทึก เพื่อสื่อถึงการประกอบพิธีกรรมทางการเกษตรกรรม คล้ายๆ ภาพงานพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ภาพของการต่อสู้กับวัวกระทิง น่าจะตีความได้ว่าในสมัยนั้นในชุมชนถิ่นนี้ ยังมีการเข้าป่าล่าสัตว์อยู่
นอกจากนี้ยังมีการค้นพบขวานหิน จำนวน 2 ชิ้น และเศษภาชนะดินเผาในบริเวณดังกล่าว โดยในปัจจุบันได้มีการเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดอุทัยธานี
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธ์ุพืช
ผู้สนใจสามารถเข้าชมภาพเขียนได้ ณ เขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน แนะนำให้นักท่องเที่ยวมาเข้าชมในช่วงเวลาเช้า เนื่องจากต้องเดินเท้าขึ้นไปเป็นระยะทางประมาณ 1,300 เมตร ใช้เวลาเดินขึ้น-ลง ประมาณ 3 ชั่วโมง โดยนักท่องเที่ยวจะต้องแจ้งติดต่อเจ้าหน้าที่ที่แหล่งเรียนรู้ธรรมชาติหุบป่าตาดก่อน เนื่องจากเส้นทางขึ้นมีความลาดชันและลื่น เพื่อความปลอดภัยเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุนจะจัดเจ้าหน้าที่นำทางขึ้นไปกับท่าน และแนะนำให้สวมใส่รองเท้าผ้าใบและเตรียมน้ำดื่มไปให้พร้อม
การเดินทาง จากตัวเมืองจังหวัดอุทัยธานี ใช้ถนนทางหลวงหมายเลข 333 ผ่านอำเภอหนองฉาง จากนั้นเลี้ยวขวาเข้าสู่ถนนทางหลวงหมายเลข 3438 ไปทางอำเภอลานสัก ระยะทางประมาณ 21.5 กิโลเมตร จากนั้นเลี้ยวซ้ายบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 21 เข้าสู่ถนนลาดยางสายบ้านดินแดง-วังบ่าง ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร ก็จะถึงแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติหุบป่าตาด และเดินทางต่ออีก 800 เมตร ก็จะถึงทางขึ้นชมภาพเขียนสีก่อนประวัติศาสตร์เขาปลาร้า