กลุ่มจีน Yatai วางผังสร้างเมืองใหม่ เมืองโก๊กโก่ แม้จะก่อสร้างไปเพียง 2 ปี แต่มีความคืบหน้าไปมาก โดยเฉพาะอาคาร ที่พักอาศัย โรงแรม สถานบันเทิง โดยแผนก่อสร้างให้แล้วเสร็จตามแผนภายใน 7-10 ปี เมืองแม่สอด -เมียวดี กำลังจะเปลี่ยนไปมีผลกระทบทั้งด้านดีและด้านลบ โดยเฉพาะความมั่นคงและเศรษฐกิจ
ทุนจีนสร้างเมืองใหม่ ชายแดนไทย แม่สอด-เมียวดี
พรมแดนที่ติดกันระหว่าง จ.เมียวดี ประเทศเมียนมา กับ อ.แม่สอด จ.ตาก แต่ละวันมีชาวเมียนมาและคนไทย เดินทางไปมาหาสู่กันตามปกติ แต่หลังจาก 2 ปีที่ผ่านมา เมื่อทุนจีนสร้างเมืองใหม่ เริ่มมีคนจีนมาอาศัยอยู่ และเดินทางข้ามระหว่างพรมแดนทั้งที่ผ่านด้วยวีซ่าและช่องทางธรรมชาติ
นายชัยวัฒน์ วิทิตธรรมวงศ์ ประธานอาวุโส สภาอุตสาหกรรมจังหวัดตาก เปิดเผยว่า การลงทุนของจีนโดยเฉพาะกลุ่ม Yatai มีการวางแผนจะนำคนจีนมาอาศัยที่เมืองสร้างใหม่ราว 7-8 แสนคน ปัจจุบันคาดว่า มีคนจีนที่มาทำธุรกิจโดยเฉพาะ “บ่อนคาสิโนออนไลน์”มาพักอาศัย บ้านและโรงแรม รวมถึงคนงานก่อสร้างเมืองใหม่ราวเกือบ 20,000 คน การเข้ามาของทุนจีน มีผลกระทบทั้งด้านบวกและด้านลบ โดยเฉพาะปัญหาเรื่องความมั่นคง
ปัญหาที่กังวล คือ คนจีน เข้าออกด้วยช่องทางธรรมชาติ แต่ก็มีส่วนหนึ่งที่เข้า-ออกผ่านจุดเข้าออกชายแดนถาวร ฝ่ายความมั่นคงต้องเข้มงวดการเข้าออก เพราะอาจกระทบกับภัยความมั่นคง
ประธานอาวุโสสภาอุตสาหกรรมจังหวัดตาก ระบุว่า การเข้ามาของทุนจีนฝั่งเมียนมา และแม่สอด เริ่มได้รับผลกระทบโดยเฉพาะนอมินีที่แฝงมาประกอบธุรกิจในพื้นที่ โดยให้คนไทยเป็นนายหน้า เช่น การเปิดร้านอาหาร การทำธุรกิจจ้างคนไทยบังหน้า ซึ่งต่อไปจะเกิดปัญหาตามมา หากภาครัฐไม่ลงมาจัดการหรือตรวจสอบ
นอกจากนี้ประธานอาวุโสฯ ยังตั้งข้อสังเกตถึงมีการจับไอซ์ ได้มากกว่า 1,500 กิโลกรัม หรือการจับกุมการลักลอบนำเงินไทยข้ามแดนได้คราวละสิบล้าน ล้วนเป็นปัญหาชายแดนหนึ่ง ที่เพิ่งเกิดขึ้นไม่กี่ปีในพื้นที่อ.แม่สอด
ส่วนการสร้างเมืองเมืองโก๊กโก่ของทุนจีน ที่เหมือนว่า คนไทยอาจจะได้ประโยชน์ ประธานอาวุโสสภาอุตสาหกรรมจังหวัดตาก ให้ข้อมูลว่า การก่อสร้างเมืองใหม่คนไทยได้รับประโยชน์น้อยมาก เพราะวัสดุอุปกรณ์ในการก่อสร้างเกือบทั้งหมด ถูกส่งมาจากเมืองจีน ผ่านท่าเรือแหลมฉบัง และประเทศไทย มีบริษัทไม่กี่แห่งที่ได้รับการสั่งซื้อโดยเฉพาะ ปูน และเหล็กบางส่วนนั้น
เมื่อทุนจีนมาอยู่ใกล้พรมแดนแม่สอดตอนนี้ ภาครัฐต้องเร่งให้ความรู้ความเข้าใจคนท้องถิ่นตามแนวชายแดน โดยเฉพาะปัญหาบ่อนคาสิโน ที่มีหลายสิบแห่ง ประชาชนที่อยู่ตามแนวชายแดนข้ามไปเล่นฝั่งประเทศเพื่อนบ้าน อาจเกิดผลกระทบสร้างปัญหาเศรษฐกิจและสังคมได้ เช่น ปัญหาหนี้สิน ปัญหาหย่าร้าง เมื่อเกิดมากขึ้นอาจนำมาซึ่งปัญหาลักเล็กขโมยน้อย อาชญากรรมในพื้นที่ได้
ส่วนภาคอุตสาหกรรมที่ได้รับผลกระทบ หลังจากทุนจีนเริ่มการก่อสร้าง ปัจจุบันยังไม่ได้รับผลกระทบมาก แต่ในอนาคตฝั่งตรงข้ามเมื่อก่อสร้างเป็นนิคมอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมที่อยู่ฝั่งไทย อาจย้ายฐานการผลิต หรือ ผู้ประกอบการอาจย้ายเข้าไปลงทุนฝั่งประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งตอนนั้นการจ้างงานในฝั่งไทยจะลดลง เมื่อการจ้างงานลดลงอัตราการว่างงานก็จะเพิ่มมากขึ้น
ด้าน น.ส.เยาวลักษณ์ จันทร์บุญ ผู้ประกอบการค้าสัตว์ และขนส่งสินค้าท่าวังแก้ว (ลุงคำ) ระบุว่า ปัญหาการค้าชายแดนที่เเม่สอดเปลี่ยนจากอดีต โดยเฉพาะการเข้ามาของทุนจีน ที่ก่อนหน้าทุนจีนเข้ามา การค้าวัวจะถูกส่งมาผ่านท่าเรือข้ามฝั่งจากเมียวดีมาไทยในแต่ละสัปดาห์จะมีวัวเข้ามาสัปดาห์ละเกือบ 2,000 ตัว แต่ปัจจุบันเมื่อทุนจีนเข้ามาเกิดการซื้อขายตัดหน้าจากพ่อค้าชาวจีนในฝั่งประเทศเมียนมาทำให้วัวไม่ขนส่งผ่านไทย ส่งผ่านจีนได้โดยตรงปัจจุบันที่ขนผ่านไทยเหลือเพียง 300-500 ตัวในแต่ละสัปดาห์ ซึ่งส่งกระทบโดยตรงต่อธุรกิจทำให้ต้องเริ่มปรับตัวทางธุรกิจ
น.ส.เยาวลักษณ์กล่าวว่า ผู้ประกอบการค้าสัตว์ และขนส่งสินค้าท่าวังแก้ว (ลุงคำ) ยอมรับการเข้ามาของทุนจีน ทำให้ธุรกิจต้องเร่งปรับตัว เมื่อคนจีนเข้ามาอยู่เยอะ การขยายธุรกิจเป็นอย่างอื่นก็ตามมา โดยเฉพาะธุรกิจขนส่งสินค้าข้ามแดน เพราะปัจจุบันสินค้าประเภทอุปโภคบริโภค และเฟอร์นิเจอร์ ในแต่ละวันจะมีความต้องการจำนวนมากจึงเป็นการปรับตัวทางธุรกิจอื่นแทนธุรกิจเดิม
ผักเป็นสินค้าที่คนจีนต้องการเยอะ แต่ละวันถูกส่งมาจาก อ.พบพระ เมื่อก่อนจะส่งตลาดไท แต่หลังๆ พอมีคนจีนเริ่มเข้ามาอยู่เยอะ ก็มาส่งตลาดในเมืองแม่สอด มีคนจีนมารับมาขนไม่ต่ำกว่าสิบคันรถ
ส่วนสินค้าที่เป็นที่ต้องการมากของคนจีนอีกอย่าง คือชุดเครื่องนอน เพราะคนจีนส่วนใหญ่จะถือวีซ่าเพียงแค่ 2 เดือนเมื่อหมดวีซ่าก็จะย้ายออกและต้องซื้อชุดเครื่องนอนใหม่ทดแทน จึงทำให้แต่สัปดาห์จะมีรถบรรทุกขนข้ามไปเมืองโก๊กโก่ไม่ต่ำกว่า 3 คันรถ การที่คนจีนเข้าและออกบ่อยครั้งจึงทำให้อาจเชื่อได้ว่าคนจีนอาจมาเช่าอยู่ไม่นาน
สำหรับโครงการเมืองใหม่ หรือ โครงการเมืองอัจฉริยะบริษัท Yatai หรือ "ชเวโก๊กโก่" เป็นผลจากความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างจีนและเมียนมา เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนนโยบาย "One Belt One Road ( OBOR) หรือภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น "Belt and Road Initiative" (BRI) ของจีน โดยมีบริษัท Yatai เป็นบริษัทภายใต้การบริหารจัดการของผู้บริหารจากสมาพันธ์ชาวจีนโพ้นทะเลที่กลับมาตุภูมิทั่วประเทศจีน เข้ามาลงทุนทำ
โครงการนี้ คาดว่าใช้เงินลงทุน 15,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 4.5 แสนล้านบาท เป้าหมายสำคัญให้เป็นเมืองศูนย์กลางด้านเทคโนโลยีนวัตกรรมขนาดใหญ่ ในภูมิภาค และเป็นแหล่งรวมที่พักอาศัย สถานบันเทิง ห้างสรรพสินค้า โกดัง แหล่งท่องเที่ยว และพื้นที่เกษตรเชิงนิเวศน์ การเกิดเมืองของทุนจีนขนาดใหญ่ ทำให้เกิดการเคลื่อนย้ายทุน ส่งผลกระทบโดยตรงต่อเขตเศรษฐกิจพิเศษแม่สอด ที่ไม่มีกลุ่มทุนต่างชาติสนใจ แม้ภาครัฐจะสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐาน เช่น ถนน 4 ช่องทางจราจรตาก-แม่สอด สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 ที่เพิ่งเปิดใช้ รวมงบที่ใช้งบก่อสร้างทั้งหมดนับหมื่นล้านบาท
โกวิทย์ บุญธรรม
ผู้สื่อข่าวไทยพีบีเอส ศูนย์ข่าวภาคเหนือ