งานวิจัยพบข้อมูลอาจมี "ทะเลสาบ" ใต้พื้นผิวดาวอังคาร

วันนี้ (30 ก.ย.2563) สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ เผยแพร่ข้อความผ่านเฟซบุ๊กเพจ ระบุว่า ข้อมูลจากยานมาร์สเอกซ์เพรสบ่งชี้ว่า อาจมี “ทะเลสาบ” ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารลึกลงไปกว่า 1 กิโลเมตร โดยงานวิจัยครั้งนี้นำทีมโดย Sebastian Emanuel Lauro นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งกรุงโรม ตีพิมพ์ทางวารสาร Nature Astronomy ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากยานมาร์สเอกซ์เพรส (Mars Express) ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) ยืนยันค้นพบของเหลวใต้พื้นผิวดาวอังคาร ที่ระดับความลึกประมาณ 1 กิโลเมตร กระจายเป็นพื้นที่กว่า 75,000 ตารางกิโลเมตร

เมื่อประมาณ 2 ปีที่แล้วองค์การอวกาศยุโรปแถลงว่า ค้นพบหลักฐานที่อาจบ่งชี้ถึงทะเลสาบน้ำเกลือที่ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคาร แต่ถึงอย่างไรยานมาร์สเอกซ์เพรสก็สามารถรวมรวบข้อมูลได้เพียง 29 ชุดเท่านั้น ซึ่งยังไม่เพียงพอให้นักดาราศาสตร์มั่นใจว่ามีทะเลสาบกระจายตัวอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารจริงหรือไม่

นักวิจัยจึงตัดสินใจใช้ยานมาร์สเอกซ์เพรสลำเดิมที่กำลังโคจรรอบดาวอังคาร ศึกษาบริเวณดังกล่าวซ้ำอีกครั้ง รวมเป็นข้อมูลทั้งสิ้น 134 ชุด ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือของผลการวิจัยเมื่อ 2 ปีที่แล้วว่า อาจมีทะเลสาบอยู่ใต้พื้นผิวดาวอังคารจริง มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 30 กิโลเมตร และยังค้นพบทะเลสาบขนาดเล็กอีก 3 แห่ง กระจายตัวอยู่บริเวณใกล้เคียงกัน รวมเป็นพื้นที่กว่า 75,000 ตารางกิโลเมตร (1 ใน 7 ของขนาดประเทศประเทศไทย)

การศึกษาในครั้งนี้อาศัยอุปกรณ์ชื่อว่า “MARSIS” ทำงานคล้ายกับเรดาร์ คือ การส่งคลื่นวิทยุไปยังตำแหน่งเป้าหมาย และเมื่อคลื่นดังกล่าวสะท้อนกลับมาจะสามารถระบุสภาพของสสารบริเวณนั้นได้ ซึ่งเป็นหลักการเดียวกับการค้นหาธารน้ำแข็งใต้ผิวโลก หมายความว่า เรายังไม่ได้เจอน้ำที่เป็นของเหลวจริง ๆ แต่เจอหลักฐานที่บ่งชี้ว่า อาจมีทะเลสาบขนาดใหญ่ฝังอยู่ใต้พื้นผิวดาว

อย่างไรก็ดี ยังคงมีการถกเถียงกันในผลการวิจัยครั้งนี้ เนื่องจากดาวอังคารเป็นดาวเคราะห์ที่ตายแล้ว กล่าวคือ แก่นกลางที่เป็นแหล่งผลิตความร้อนใต้พื้นผิวดาวได้เย็นตัวลงไปนานแล้ว จึงไม่น่ามีความร้อนเพียงพอให้น้ำคงสภาพเป็นของเหลวได้