สิ่งที่น่าสนใจที่ทีมสื่อพลเมือง จ.ลำปาง พบเห็นในเหตุการณ์โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์จิตต์อารี ต.พระบาท อ.เมือง จ.ลำปาง เกิดการระบาดโควิด-19 เป็นคลัสเตอร์ใหญ่ใน จ.ลำปาง ครั้งนี้
เมื่อตั้งหลักกำหนดแนวทางคุมระบาดได้แล้ว ชีวิตที่นี่ก็ดำเนินต่อไป ลงมือทำกิจกรรมที่เป็นหน้าที่ของตนเองทั้งครู นักเรียน และผู้ปกครอง คือมีการเรียนการสอนต่อเนื่อง จัดคลาสเรียนในสถานการณ์ระบาด ไม่ให้โควิดเป็นอุปสรรคหรือปิดกั้นการเรียนรู้ ที่นี่ทำได้อย่างไร
เด็กๆ และครูกว่าพันคนในโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์จิตต์อารี มาจากทั่วภาคเหนือ เป็นโรงเรียนขยายโอกาสเก่าแก่ ที่ก่อตั้งมานานถึง 64 ปี เปิดสอนตั้งแต่ระดับอนุบาล 3 จนถึงระดับมัธยมศึกษา เด็กทั้งหมด 879 คน พักในโรงเรียน และมีเด็กที่ไป-กลับบ้าน บริเวณรอบโรงเรียน 71 คน
เมื่อโรงเรียนเปิดเทอมได้เพียง 1 สัปดาห์ วันที่ 6 ก.ค.2564 ก็ตรวจพบเด็กนักเรียนติดเชื้อเป็นคลัสเตอร์ใหญ่ ผู้บริหารโรงเรียน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตัดสินใจเพียง 1 วันเท่านั้น ดัดแปลงพื้นที่ 74 ไร่ของโรงเรียน ให้กลายเป็น School isolation สถานแยกกักตัวในโรงเรียน เป็นโรงพยาบาลสนามในทันที
เพื่อรองรับการคาดการณ์ว่า วงรอบของการระบาดจะขยายวง ซึ่งก็เป็นเช่นนั้นจริง เมื่อตรวจพบผู้ติดเชื้อภายในโรงเรียนขยับขึ้นเกินหลักร้อย ภายใน 1 สัปดาห์ และเพื่อจำกัดการเคลื่อนย้าย ไม่ให้เกิดการแพร่ระบาดเป็นวงกว้างออกไปนอกโรงเรียนด้วย
มาตรการ Bubble and seal ถูกนำมาใช้ ให้ความสำคัญกับการสื่อสารบอกเล่าสถานการณ์ภายในโรงเรียน บอกเด็ก ๆ และบุคลากรภายในให้เตรียมตัวให้พร้อมรับสถานการณ์ และปฏิบัติตามมาตรการควบคุมโรค คือจำกัดการเคลื่อนย้ายและตรวจหาเชื้อเพิ่ม
ขั้นตอนสำคัญของการควบคุมการระบาดที่โรงเรียนใช้ คือจัดสรรแบ่งพื้นที่ ปรับหอพัก 2 อาคารให้มีการใช้งานลักษณะคล้ายโรงพยาบาลสนาม คือแบ่งโซน พร้อมคัดกรองเด็กๆ และบุคลากรออกเป็น 3 กลุ่ม คือ
กลุ่ม A เป็นกลุ่มที่ติดเชื้อจัดห้องพักเดี่ยวที่มีสองเตียงให้เพื่อแยกผู้ป่วยออกมาโดยเฉพาะ
กลุ่ม B คือกลุ่มที่มีอาการเล็กน้อย หรือต้องเฝ้าระวัง
กลุ่ม C คือกลุ่มที่ตรวจแล้วไม่พบเชื้อและไม่ได้อยู่ในกลุ่มสัมผัสโดยตรงกับผู้ติดเชื้อ
ภายในโรงเรียนที่ปรับเป็นโรงพยาบาลสนาม ตามมาตรฐานด้านการป้องกันโรค ได้จัดพยาบาลวิชาชีพและเจ้าหน้าที่สาธารณสุขอยู่เวรรอบละ 2 คน มีแพทย์ดูแลรักษา
28 วันคือกำหนดเวลาที่จะต้องกักตัว และควบคุมการระบาด ซึ่งเป็นเวลาที่การเรียนรู้ไม่ควรจะต้องหยุดชะงักไปด้วยเบ็ดเสร็จ เพราะแม้จะมีการติดเชื้อ แต่อาการของเด็ก ๆ และครูส่วนใหญ่ไม่รุนแรง และไม่แสดงอาการก็มีมาก
คลาสเรียนท่ามกลางการระบาดจึงเกิดขึ้น เพราะเมื่อแบ่งกลุ่มของผู้ติดเชื้อหรือเฝ้าระวังอาการเป็นแต่ละประเภทแล้ว ก็สามารถจัดกิจกรรมที่เหมาะสมในแต่ละกลุ่มที่อยู่กินนอนในโรงเรียนได้
เดช สุธรรมปวง ผอ.โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์จิตต์อารี จ.ลำปาง เล่าว่า โรงเรียนดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอนตามปกติใน กลุ่ม C กลุ่มนี้ไม่ได้ติดเชื้อ และเป็นกลุ่มเสี่ยงต่ำ
สามารถจัดการเรียนการสอนได้โดยการมอบหมายงาน หรือเรียนออนไลน์โดยครูผู้สอนมีตารางสอนอยู่แล้ว สำหรับกลุ่ม B ก็จัดการเรียนการสอนได้เช่นเดียวกันกับกลุ่ม C ต้องกักตัวหรือเรียนผ่านออนไลน์
ส่วนกลุ่ม A กลุ่มที่ติดเชื้อให้หยุดการเรียนการสอนก่อน ซึ่งเมื่อจัดกลุ่มแล้ว การหยุดการเรียนก็จะหยุดเฉพาะกลุ่มที่ติดเชื้อ
ผู้ปกครองของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 บอกว่า มีอะไรเราก็ช่วยกันไปก่อน ตอนนี้ที่โรงเรียนคงวุ่นวาย คุณครูคงเหนื่อยกันมาก เราอยู่บ้านกับหลาน หลานกักตัว เราช่วยโรงเรียนดูแล อย่างในตอนนี้ก็ให้น้องทบทวนในหนังสือเรียนตามที่ครูบอก และหาดูวีดีโอที่เป็นสื่อสอนสำหรับเด็กประถมศึกษาปีที่ 5 สถานการณ์นี้ต้องเอาใจเข้าโรงเรียนช่วยกันวิกฤติก็จะผ่านไปได้
สำหรับเด็กนักเรียนที่กักตัวอยู่ทางบ้าน ผู้ปกครองก็มีส่วนสำคัญในการร่วมมือกันออกแบบวิธีการกับคุณครูที่คอยให้คำปรึกษากันเรียนผสมผสานกับออนไลน์ เพื่อให้การเรียนรู้ไม่หยุดชะงักไปเมื่อเกิดโรค
ชาวลำปางเมื่อรู้ว่าเด็กๆ ที่นี่เป็นคลัสเตอร์ใหญ่ เด็กๆ และครูต้องรักษาตัว กักตัวแรมเดือน ก็ทะยอยมาสนับสนุนข้าวของจำเป็นในการใช้ชีวิตมากมายทั้งข้าว น้ำ ขนม เครื่องใช้ไฟฟ้าเช่น พัดลม ชุดเครื่องนอน ฯลฯ
กชภอร ภัทรานุกิจ ประธานชุมชนจิตต์อารี วิลเลจ 1 จ.ลำปาง เล่าว่า ศาลาชุมชนของเราเป็นจุดที่รองรับสิ่งของที่ได้จากการบริจาค โดยชุมชนจะมีคณะกรรมการชุมชนและทีมจิตอาสาเข้ามาช่วยในการรับสิ่งของ คัดแยกสิ่งของแต่ละอย่าง แต่ละชนิด แต่ละประเภท เพื่อทำการเคลื่อนย้ายได้สะดวก
ลำเลียงสิ่งของที่จำเป็นในแต่ละวัน ให้กับเทศบาลเมืองเขลางค์นคร เป็นหน่วยงานรับผิดชอบ ในการรับพร้อมนำส่งโรงเรียน สิ่งของเครื่องใช้ที่จำเป็นต้องใช้คือชุดเครื่องนอน ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน หมอนมุ้งและพัดลม ถุงดำ-ถุงแดงที่จะใช้ในการคัดแยกขยะในแต่ละวันซึ่งมีจำนวนมาก