วันที่ 6 ส.ค.2564 คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดเสวนาออนไลน์กรณีการใช้ "ฟ้าทะลายโจร ในสภาวะวิกฤต" โดยกล่าวถึงการใช้ยาฟ้าทะลายโจรรักษาโควิด-19 สำหรับผู้ป่วยรักษาตัวที่บ้าน (Home isolation) โดยเน้นย้ำว่าไม่แนะนำให้ใช้ยาฟ้าทะลายโจรเพื่อการป้องกัน แต่ควรใช้เมื่อมีอาการป่วยเท่านั้น
เพราะขณะนี้เริ่มพบปัญหาเกี่ยวกับตับ ในกลุ่มที่กินฟ้าทะลายโจรปริมาณที่มากเกินไป ซึ่งปัญหาการใช้ยาฟ้าทะลายโจรที่พบในขณะนี้คือ การคำนวณปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ ซึ่งเป็นสารมีสรรพคุณในการรักษาโควิด-19 ผู้ป่วยไม่สามารถคำนวณปริมาณการกิน ตามที่กรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก ระบุไว้ว่า ผู้ป่วยโควิดควรได้รับสารแอนโดรกราโฟไลด์ ปริมาณ 180 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งเป็น 60 มิลลิกรัมต่อมื้ออาหาร 3 มื้อ และกินติดต่อกัน 5 วัน
ผศ.ภญ.สุนทรี ขัยสัมฤทธิ์โชค คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ขยายปัญหาดังกล่าวเพิ่มเติมว่า ผู้ป่วยจะไม่สามารถรู้ปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ได้เลย เพราะในฉลากไม่มีเขียนกำกับไว้ ซึ่งไม่ใช่ความผิดของผู้ประกอบการ
เพราะที่ผ่านมายาฟ้าทะลายโจร เป็นยาที่ใช้รักษาอาการไข้ หวัด ขึ้นทะเบียนเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพร จึงไม่จำเป็นต้องแจ้งปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ แต่เมื่อเรานำยาฟ้าทะลายโจรมารักษาโควิด-19 สารแอนโดรกราโฟไลด์จึงมีความจำเป็นอย่างมาก ในการคำนวณปริมาณการกินในแต่ละมื้อ เพราะมีผลต่อการรักษาและมีผลต่อตับ
ท่ามกลางภาวะโควิด-19 ที่วิกฤตในขณะนี้ ทุกคนต้องปรับตัวและต้องหาข้อมูลให้ได้มากที่สุด แนะนำว่า ก่อนใช้ยาฟ้าทะลายโจร สิ่งแรกที่ต้องค้นหาคือ เลขทะเบียนผลิตภัณฑ์ ว่าเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพร มีเลขทะเบียน G หรือไม่ โดยเข้าไปค้นหาที่เว็บไซต์กองผลิตภัณฑ์สมุนไพร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เนื่องจากตอนนี้ อย.พบฟ้าทะลายโจรปลอม 6 ยี่ห้อ สวมเลข อย. ของผลิตภัณฑ์อื่น และใช้วัตถุดิบอื่นแทน
**ตรวจสอบเลขที่ผลิตภัณฑ์ กดที่นี่ **
สิ่งต่อมาที่ต้องค้นหาต่อคือ ปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ ซึ่งล่าสุด กองผลิตภัณฑ์สมุนไพร ได้ขอความร่วมมือผู้ประกอบการหลายแห่ง ให้ส่งข้อมูลผลการวิเคราะห์ปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ ทำให้ขณะนี้สามารถตรวจสอบปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ได้แล้ว ในเว็บไซต์กองผลิตภัณฑ์สมุนไพร และขณะนี้อยู่ระหว่างให้ผู้ประกอบการ ขึ้นทะบียนผลิตภัณฑ์สมุนไพร "สารสกัดฟ้าทะลายโจร" ที่มีการแสดงปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์บนฉลาก เพื่อให้ผู้บริโภคเห็นปริมาณได้ชัดเจนขึ้น
**ตรวจสอบปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ กดที่นี่ **
เมื่อกรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก ระบุไว้ว่า ผู้ป่วยโควิดควรได้รับสารแอนโดรกราโฟไลด์ปริมาณ 180 มิลลิกรัมต่อวัน ไทยพีบีเอสออนไลน์สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมกับ นพ.จักราวุธ เผือกคง ผอ.สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ถึงปัญหาปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ ที่ไม่สามารถหาได้จากฉลากของผลิตภัณฑ์ ซึ่งจะมีวิธีคำนวณอย่างไร
นพ.จักราวุธ กล่าวว่า ขอให้ผู้บริโภคเลือกซื้อยาฟ้าทะลายโจรจากโรงงานที่ได้มาตรฐานเท่านั้น เพราะแม้จะไม่มีปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์บนฉลาก แต่ปริมาณฟ้าทะลายโจรในแคปซูลที่อยู่บนฉลาก ก็สามารถคำนวณปริมาณเพื่อใช้รักษาโควิดได้
แคปซูลขนาด 500 มก. ให้กิน 18 เม็ด โดยแบ่งเป็น 6 เม็ดใน 3 มื้อ เป็นเวลา 5 วัน
แคปซูลขนาด 400 มก. ให้กิน 24 เม็ด โดยแบ่งเป็น 8 เม็ดใน 3 มื้อ เป็นเวลา 5 วัน
ฟ้าทะลายโจรสด ต้องกินอย่าไร
ฟ้าทะลายโจรแบบผงปรับราคาสูงขึ้นหลายเท่าและหาซื้อยากขึ้นทุกวัน หลายหน่วยงานแจกต้นกล้าให้ประชาชนนำไปปลูกที่บ้าน เพื่อแก้ปัญหาในเบื้องต้น แต่การกินฟ้าทะลายโจรแบบสด ต้องกินอย่างไรถึงจะได้ผลในการรักษาโควิด-19
ภญ.ผกากรอง ขวัญข้าว หัวหน้าศูนย์หลักฐานเชิงประจักษ์ด้านการแพทย์ไทยและสมุนไพร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร แนะนำว่า ให้กินใบฟ้าทะลายโจรแบบสด จากต้นอายุ 3 เดือนขึ้นไป โดยเคี้ยวใบฟ้าทะลายโจร 10 ใบต่อมื้อ จำนวน 3 มื้อ ติดต่อกัน 5 วัน ทั้งนี้ หากต้องการกินแบบต้มก็สามารถทำได้ แต่ต้องกินทั้งน้ำและใบให้หมด โดยใช้จำนวนเท่ากันคือ 10 ใบต่อมื้อ กิน 3 มื้อต่อวัน ติดต่อกัน 5 วัน
ภญ.ผกากรอง กล่าวว่า สูตรนี้ใช้สำหรับคนป่วยที่ไม่มีโรคประจำตัว แต่ถ้าผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวแล้วต้องใช้ยาลดไขมัน ยาที่มีผลต่อหัวใจ และกลุ่มที่มีความผิดปกติของตับและไต ต้องปรึกษาปริมาณจากเภสัชกรหรือแพทย์แผนไทยก่อน เพราะจะเกิดอันตรายจากการใช้ในปริมาณที่ไม่เหมาะสม ขณะที่หญิงตั้งครรภ์ ให้นมบุตร และคนแพ้ฟ้าทะลายโจรห้ามกิน ติดต่ออภัยภูเบศร ฝ่ายเภสัชกรรม โทร 037-211-289