ที่ผ่านมา "กระท่อม" ถูกจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 ใน พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ แต่วันนี้พืชกระท่อมถูกปลดจากยาเสพติดให้โทษแล้ว
วันนี้ (25 ส.ค.2564) ไทยพีบีเอสออนไลน์สำรวจการขายกระท่อมในสื่อสังคมออนไลน์ ทั้งบนแพลตฟอร์มอย่างเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ รวมถึงอี-มาร์เก็ตเพลส พบว่า มีการขายสินค้ากระท่อม 3 ประเภทหลัก คือ ใบสด น้ำต้มกระท่อม และเมล็ดพันธุ์กระท่อม
สำหรับใบสดมีขายเป็นมัดและเป็นกิโลกรัมทั้งปลีกและส่ง ราคาเริ่มต้นตั้งแต่ 100-900 บาท มีบางร้านขายเป็นขีดเริ่มต้นที่ 60-100 บาท หรือแม้กระทั่งขายเป็นใบ ใบละ 5 บาท ก็มีให้เห็นเช่นกัน ส่วนน้ำต้มกระท่อมขายเป็นขวด ตกขวดละ 80-100 บาท ขณะที่เมล็ดพันธุ์กระท่อมขายแบบเป็นชุดราคาเริ่มต้นตั้งแต่หลักสิบไปจนถึงหลักพัน
นอกจากนี้ ในแพลตฟอร์มที่เป็นเฟซบุ๊กหรือทวิตเตอร์ บางเจ้าประกาศเชิญชวนให้ซื้อด้วยสโลแกน "เคี้ยวก็อร่อย ต้มก็อร่อย" แล้ว ยังมีการประกาศหน้าโพสต์ที่ขายว่า "ต้องเป็นผู้ที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 18 ปี เพื่อไม่ให้ผิดกฎหมาย" อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าพืชกระท่อมจะมีการปลดล็อกให้ได้อย่างถูกกฎหมาย แต่ระเบียบ และข้อบังคับจะถูกประกาศผ่านพระราชบัญญัติพืชกระท่อม พ.ศ. .... ในอนาคต เบื้องต้น เมื่อวันที่ 1 มิ.ย.ที่ผ่านมา ครม.มีมติเห็นชอบร่าง โดยมีสาระสำคัญ ดังนี้
มาตรการควบคุมและกำกับดูแล
1)กำหนดให้การปลูกพืชกระท่อม การขาย การนำเข้าหรือส่งออกใบกระท่อม เพื่อประโยชน์เชิงอุตสาหกรรม ต้องได้รับใบอนุญาต
2)กำหนดอายุใบอนุญาต โดยใบอนุญาตปลูกพืชกระท่อม ใบอนุญาตขายใบกระท่อม มีอายุ 5 ปี ส่วนใบอนุญาตนำเข้าหรือส่งออกใบกระท่อม มีอายุ 1 ปี
3)กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของผู้ขอรับใบอนุญาต เช่น เป็นบุคคลธรรมดาสัญชาติไทยและมีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย ไม่เป็นผู้เคยถูกเพิกถอนใบอนุญาต หรืออยู่ระหว่างการถูกพักใช้ใบอนุญาต
หน้าที่ของผู้รับใบอนุญาต
- ผู้รับใบอนุญาตปลูกพืชกระท่อม มีหน้าที่ต้องเพาะหรือปลูกในที่ดินหรือสถานที่และพิกัดตามที่ระบุไว้ในใบอนุญาต
- ผู้รับใบอนุญาตขายใบกระท่อม นำเข้าหรือส่งออกใบกระท่อม มีหน้าที่ต้องจัดให้มีป้ายแสดงว่าเป็นสถานที่ขาย นำเข้า หรือส่งออกใบกระท่อม จัดให้มีฉลากและเอกสารกำกับใบกระท่อม โดยอย่างน้อยต้องระบุแหล่งที่มาของใบกระท่อม คำเตือน หรือข้อควรระวัง
การคุ้มครองและป้องกันการใช้ใบกระท่อมในทางที่ผิด
1)ห้ามผู้ใดขายใบกระท่อม น้ำต้มใบกระท่อม หรืออาหารที่มีใบกระท่อมเป็นวัตถุดิบหรือส่วนประกอบแก่บุคคลอายุต่ำกว่า 18 ปี หญิงมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร
หากฝ่าฝืนมีโทษปรับไม่เกิน 30,000 บาท กรณีมีการขายในสถานศึกษา หอพัก สวนสาธารณะ สวนสัตว์ หรือสวนสนุก หรือขายโดยวิธีการอิเล็กทรอนิกส์ ฝ่าฝืนมีโทษปรับไม่เกิน 50,000 บาท
2)ห้ามผู้ใดบริโภคใบกระท่อมหรือน้ำต้มใบกระท่อมที่ปรุงผสมกับยาเสพติดให้โทษ ฝ่าฝืนมีโทษปรับไม่เกิน 50,000 บาท
3)กำหนดให้ผู้ปลูกพืชกระท่อม ขายใบกระท่อม เกินปริมาณที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวง หรือนำเข้าหรือส่งออกใบกระท่อม โดยไม่มีใบอนุญาต ต้องโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ