วันนี้ (24 พ.ค.2565) นายสาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข ในฐานะประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและพรรคการเมือง นำคณะกมธ.ฯยื่นร่างที่แก้ไขเสร็จแล้ว ต่อนายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา เพื่อนำบรรจุเข้าสู่วาระการประชุม โดยคาดว่าจะสามารถนำเข้าสู่การพิจารณาของที่ประชุมร่วมรัฐสภาได้ ในช่วงวันที่ 9 - 10 มิ.ย.นี้
นายสาธิต มั่นใจว่า ร่างกฎหมายทั้ง 2 ฉบับเมื่อผ่านการพิจารณาจากรัฐสภาแล้วจะเป็นเครื่องมือสำหรับนายกฯ ไม่ว่าจะเกิดสถานการณ์ใด ๆ ทั้งการครบวาระของรัฐบาล หรือ ยุบสภา เพื่อนำไปสู่การเลือกตั้งได้
นายสาธิต ยังชี้แจงถึงการเลือกตั้งและการคำนวณจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ ตามการปรับแก้ของกรรมาธิการฯว่า ส.ส.จะมีทั้งสิ้น 500 คน แบ่งเป็น ส.ส.เขต 400 คน และ ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน ตามรัฐธรรมนูญ
การคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ จะหารด้วย 100 ตามจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ ซึ่งจะต้องเฉลี่ย จำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อทั้งหมดจากผลคะแนนการเลือกตั้ง แบบบัญชีรายชื่อทั้งประเทศ เพื่อให้ทราบจำนวนคะแนนเฉลี่ย ต่อ ส.ส. 1 คน ซึ่งในการคำนวณหากยังไม่ครบจำนวน ก็จะต้องคำนวณต่อในรอบที่ 2 ซึ่งจะนำจำนวนเศษทศนิยมที่เหลือมาเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย เพื่อเติมจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อให้ครบจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน โดยไม่ต้องคำนึงถึงเกณฑ์เฉลี่ย ส.ส.บัญชีรายชื่อแล้ว
บันทึกภาพนับคะแนนได้ - บันทึกลงออนไลน์
ส่วนกระบวนการนับคะแนน นายสาธิต ยืนยันว่า กรรมาธิการฯ ได้ปรับแก้ให้มีความก้าวหน้าขึ้น อาทิ ในกระบวนการนับคะแนนสามารถเปิดโอกาสให้ประชาชน หรือ ผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งสามารถบันทึกภาพ คณะกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งในระหว่างการนับคะแนนได้ ซึ่งคณะกรรมการประจำหน่วยจะต้องคอยอำนวยความสะดวกให้ด้วย
รวมถึงแต่ละหน่วย แต่ละเขตเลือกตั้ง จะต้องบันทึกผลคะแนนขึ้นระบบออนไลน์เพื่อให้ประชาชน และพรรคการเมือง สามารถตรวจสอบผลคะแนนได้ ภายใน 72 ชม.
ภายหลังปิดการลงคะแนนเลือกตั้ง รวมถึงการเปิดโอกาสให้อำนาจสถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุล กระทรวงการต่างประเทศ มีอำนาจนับคะแนนการเลือกตั้งล่วงหน้านอกราชอาณาจักรได้เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาบัตรเสีย จากกรณีที่บัตรลงคะแนนเสียง มาไม่ทันเวลาการนับคะแนน
ตั้งสาขาพรรค 1 แห่ง ครอบคลุมทั้งจังหวัด
ขณะที่ นายนิกร จำนง เลขานุการคณะกรรมาธิการฯ ชี้แจงกระบวนการไพรมารีโหวตของพรรคการเมืองในการเลือกผู้สมัคร ลงสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.แบบแบ่งเขต ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมืองว่า
กรรมาธิการฯ ได้ปรับย่อขั้นตอนไพรมารีโหวต จากที่พรรคการเมืองจะส่งผู้สมัครในเขตเลือกตั้งใดจะต้องมีสาขา หรือ ตัวแทนประจำจังหวัดในเขตการเลือกตั้งนั้น ๆ เช่น จังหวัดใดมี 3 เขตเลือกตั้ง ก็จะต้องมี 3 สาขา เป็นพรรคการเมืองใดจะส่งผู้สมัครจะต้องมีสาขา หรือตัวแทนพรรคการเมือง ในจังหวัดนั้น ๆ ซึ่งเพียงสาขาเดียว ก็สามารถครอบคลุมได้ทั้งจังหวัด
นอกจากนี้ ทั้งการเลือกตั้ง ส.ส.แบบแบ่งเขต และแบบบัญชีรายชื่อ เมื่อคณะกรรมการสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งของพรรคการเมือง ได้รายชื่อผู้ลงสมัครเลือกตั้งทั้งหมดแล้วจะต้องส่งกลับไปยังสาขาพรรคการเมืองเพื่อรับฟังความเห็นเพิ่มเติมด้วย เพื่อให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วม
รวมถึงยังลดค่าธรรมเนียมรายปี การเป็นสมาชิกจากปีละ 100 บาท เป็นปีละ 20 บาท และอาจค่าธรรมเนียมสมาชิกตลอดชีพได้ ไม่น้อยกว่า 200 บาท
แบ่งเขตเป็นธรรมผู้มีสิทธิเลือกตั้งใกล้เคียงกัน
ขณะที่ นายชูศักดิ์ ศิรินิล ที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการฯ ชี้แจงถึงหลักเกณฑ์การแบ่งเขตการเลือกตั้งว่า เขตพื้นที่จะต้องติดต่อกัน ประชากรสามารถเดินทางติดต่อถึงกันได้โดยสะดวกที่สำคัญจำนวนประชากรจะต้องใกล้เคียงกัน
ทั้งนี้ ค่าเฉลี่ยจำนวนประชากรผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะต้องไม่แตกต่างกันเกิน 10% เช่น จังหวัด ก.มี 5 เขต ก็จะต้องหาจำนวนเฉลี่ยประชากรกลางและเฉลี่ยการแบ่งเขต ไม่ให้จำนวนเกินกว่า 10% เพื่อลดปัญหาพรรคการเมืองใดได้ประโยชน์จากการแบ่งเขต หรือเสียประโยชน์จากการแบ่งเขตไม่เป็นธรรม
ขณะที่ สาขาพรรคการเมืองและตัวแทนประจำจังหวัดตามเขตการเลือกตั้งในจังหวัดให้ยังคงอยู่ต่อไป จนกว่าจะครบวาระ ตามที่กฎหมาย หรือ ข้อบังคับพรรคกำหนด แต่ในการสรรหาผู้สมัครทั้งแบบแบ่งเขตและแบบบัญชีรายชื่อนั้น ให้อำนาจพรรคการเมือง ไปกำหนดว่าจะให้สาขาใด หรือ ตัวแทนใดเป็นผู้รับผิดชอบ และยังคงรองรับสิทธิผู้สมัครบัญชีรายชื่อเดิมก็ยังคงมีผลหากมีความจำเป็นต้องเลื่อนรายชื่อขึ้นมาเป็น ส.ส.
เลื่อนพิจารณา กม.2 ฉบับ ก่อน ร่าง กม.ปฏิรูปตำรวจ
ด้านนายชินวรณ์ บุณยเกียรติ ส.ส.นครศรีธรรมราช พรรคประชาธิปัตย์ ในฐานะรองประธานกรรมาธิการฯ เปิดเผยว่า ทั้ง ส.ส.และ ส.ว.มีความเห็นร่วมกันว่า ในการประชุมร่วมรัฐสภาจะขอเลื่อนระเบียบวาระในการประชุมร่วมรัฐสภา ระหว่าง 9 - 10 มิ.ย.นี้ เพื่อนำร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญทั้ง 2 ฉบับ ขึ้นมาพิจารณาก่อนการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยสำนักงานตำรวจแห่งชาติ หรือ พ.ร.บ.ปฏิรูปตำรวจ ขึ้นมาพิจารณาก่อน เนื่องจากร่างกฎหมายการเลือกตั้ง ทั้ง 2 ฉบับนี้ มีความสำคัญและยังมีขั้นตอนกระบวนการมาก กว่าจะสามารถประกาศใช้ได้