แม่น้ำโขงไม่ได้เป็นเพียงแม่น้ำสายเดียวที่กำลังพบกับความเปลี่ยนแปลงจากการสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ แต่แม่น้ำสาขาของแม่น้ำโขงก็กำลังจะหมดโอกาสไหลเป็นอิสระ <p>"แม่น้ำเซซาน" ในประเทศกัมพูชาเป็นหนึ่งในนั้น เมื่อรัฐบาลกำลังสร้างเขื่อน "เซซานตอนล่าง 2" เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า <p>ปลายเดือนมกราคมถึงต้นเดือนกุมภาพันธ์ 2559 ทีมข่าวไทยพีบีเอสเดินทางไปที่แม่น้ำเซซาน เพื่อบันทึกเรื่องราวของแม่น้ำและชุมชนก่อนที่เขื่อนจะสร้างเสร็จและคาดว่าจะเปิดใช้ในปี 2560 ทีมข่าวได้พบเห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของแมน้ำ พันธุ์ปลาที่เป็นอาหารและแหล่งรายได้ของคนท้องถิ่น วิถีชีวิตชุมชนริมน้ำที่กำลังจะเปลี่ยนแปลงไป เราได้พูดคุยกับคนท้องถิ่นที่ได้รับผลกระทบจากการสร้างเขื่อน รวมทั้งเดินทางไปดูหมู่บ้านอพยพที่ทางการเตรียมไว้ให้ประชาชนกว่า 5,000 คนที่จะต้องย้ายออกจากหมู่บ้านเดิมที่จะถูกน้ำท่วมเมื่อเขื่อนเริ่มกักเก็บน้ำ ภาพเหล่านี้แทบไม่ต่างจากสิ่งที่เคยเกิดขึ้นในประเทศไทย ซึ่งมีการสร้างเขื่อนมาแล้วนับร้อยแห่ง <p>ทีมข่าวได้สัมภาษณ์ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีกัมพูชาและนักธุรกิจในกรุงพนมเปญถึงความจำเป็นที่จะต้องมีการสร้างเขื่อนและแหล่งผลิตไฟฟ้าของกัมพูชา เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจของกัมพูชาซึ่งธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งเอเชีย (ADB) ระบุว่าเติบโตร้อยละ 7 ในปี 2558 และเศรษฐกิจของกัมพูชานั้นเติบโตสูงสุดเป็นอันดับ 2 ในอาเซียนรองจากเมียนมา ขณะนี้กัมพูชาต้องนำเข้าไฟฟ้าจากประเทศเพื่อนบ้านโดยเฉพาะเวียดนามและไทยถึงร้อยละ 40-50 การสร้างโรงไฟฟ้าไม่ว่าจะเป็นโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำหรือถ่านหินจึงเป็นความหวังของกัมพูชาที่จะพึ่งพาตัวเองได้ด้านพลังงานไฟฟ้า <p>ตามแผน เขื่อนเซซานตอนล่าง 2 จะเริ่มกักเก็บน้ำในปี 2560 และขณะนี้ทางการกำลังเริ่มอพยพชาวบ้านออกจากพื้นที่อ่างเก็บน้ำ และแม่น้ำเซซานกำลังจะถูกพันธนาการด้วยเขื่อนขนาดใหญ่ สิ่งที่จะเกิดขึ้นต่อจากนี้จะไม่เพียงกระทบต่อชาวกัมพูชาเท่านั้น แต่ย่อมจะส่งผลกระทบต่อประเทศเพื่อนบ้านอย่างไทย และประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขงด้วย