ยุคของเจน Alpha ชาวดิจิทัลโดยกำเนิด
"เจนอัลฟา" เป็นเจเนอเรชันที่มีความหลากหลายและมีวิธีคิดแบบผสมผสานจากคนทุกกลุ่มมากที่สุด การมีพ่อแม่เป็นเจนมิลเลนเนียล ทำให้เจนอัลฟา ได้อิทธิพลด้านค่านิยมจากพ่อแม่ยุคมิลเลนเนียมอย่างไม่ต้องสงสัย แม้จะเป็นชาวดิจิทัลโดยกำเนิด แต่ทุกมิติของการใช้ชีวิตที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี เจนอัลฟาก็ยังมองหาการมีส่วนร่วมกับแบรนด์ที่ส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดี ไม่มีทัศนคติแบ่งแยก มีความคิดสร้างสรรค์ และสนับสนุนการแสดงออกถึงตัวตนอย่างชัดเจน
ในปี 2024 "เจนอัลฟา" จะเป็นประชากรที่มีจำนวนครบ 2,200 ล้านคนทั่วโลก
ช่วงอายุที่มากที่สุดของเจนนี้คือ 14 ปี
เจนอัลฟา จะเป็นคนกลุ่มแรกที่เติบโตใน "ยุคฟิจิตทัล" (Phygital) หรือโลกที่ โลกเสมือนและโลกแห่งความจริงผสมผสานเข้าหากัน พวกเขาอาจใช้เวลาในโลกเสมือนจริง แต่ก็ยังมีเวลาออกไปเล่นนอกบ้าน และเติบโตมาในโลกแห่งความเป็นจริงก็ได้ มีการประเมินว่า ในอนาคตมากกว่าร้อยละ 65 ของเจนอัลฟาจะทำงานในตำแหน่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เช่น ผู้จัดการด้านความเป็นอยู่ที่ดีของชีวิต, ผู้เชี่ยวชาญด้านปัญญาประดิษฐ์, ผู้ที่ทำให้การใช้ชีวิตง่ายยิ่งขึ้น, ชาวนาในเมือง หรือ ผู้นำเที่ยวในอวกาศ
The Frugalist เทรนด์บริโภคอย่างตระหนักรู้
The Frugalist คือ การเลือกบริโภคอย่างตระหนักรู้และให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ไม่ใช่แค่เรื่องของการประหยัด แต่หมายถึงการจัดสรรและใช้ทรัพยากรทุกอย่างอย่างเต็มขีดความสามารถ การหมุนเวียนของใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ เพื่อสร้างโซลูชันให้กับอนาคตที่ยั่งยืนของตัวเองและคนรอบข้าง การซื้อ 1 ครั้ง จึงเป็นทั้งการเติมเต็มความสุขและสร้างผลเชิงบวกต่อชุมชน แต่ละไอเท็มในตู้เสื้อผ้าของผู้บริโภคกลุ่มนี้มีความหมายมากกว่าแฟชั่น แต่หมายถึงระบบตลาดและความยั่งยืน ด้วยพฤติกรรมการบริโภคเช่นนี้ ทำให้หลายธุรกิจต้องปรับตัวเพื่อตอบโจทย์ความต้องการบริโภคสินค้าของ The Frugalist
ช็อกโกแลต Cadbury พยายามกระตุ้นให้ผู้บริโภคหลายคนมองร่องรอยการสึกหรอเป็นจุดเด่น แบ่งปันความสุขและสิ่งดี ๆ ให้กับคนรอบข้างใหม่ที่ทำให้แตกต่างไม่เหมือนใคร ผ่านแคมเปญ #CadburyHuggingBar, แบรนด์เสื้อผ้า Uniqlo ขยายโปรแกรมการซ่อมแซมเสื้อผ้า เย็บขอบ หรือปักให้กับเสื้อผ้าตัวเก่า, นวัตกรรม Bot Initiated Longevity Lab (B.I.L.L.) ของ Nike ใช้ระบบหุ่นยนต์ซ่อมแซมและทำความสะอาดรองเท้าผ้าใบที่ใช้แล้วให้กลับมาเหมือนใหม่
สิ่งเหล่านี้จะช่วยให้ผู้บริโภคเพลิดเพลินกับช่วงเวลาแห่งความสุขจากการชอปปิง แบรนด์-ผู้ประกอบการสามารถสร้างประสบการณ์ที่ออกแบบโดยคำนึงถึงชุมชนและคุณค่าที่มีร่วมกันได้ ผ่านผลิตภัณฑ์ ประสบการณ์ และคุณค่าของแบรนด์
ระบบนิเวศแห่งการมีสุขภาวะที่ดี
ตลาดสุขภาพเป็น 1 ในอุตสาหกรรมที่เก่าแก่และขยายตัวเร็วที่สุด และจะเป็นปัจจัยหลักในการขับเคลื่อนและส่งเสริมการเติบโตของการจ้างงานและการพัฒนาเศรษฐกิจทั่วโลกในอนาคต องค์กรแรงงานระหว่างประเทศ (International Labour Organization : ILO) ประมาณการว่าการจ้างงานด้านการดูแลสุขภาพทั่วโลก จะเพิ่มขึ้นจาก 206 ล้านคน เป็น 358 ล้านคนภายในปี 2030 และอาจเพิ่มขึ้นเป็น 475 ล้านคน ตามพื้นฐานการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและประชากร
ปี 2024 ผู้บริโภคกำลังมองหาวิธีปรับสมดุลด้านสุขภาพจิตและอารมณ์ของตนเอง แม้จะต้องเผชิญกับความไม่แน่นอนที่ถาโถมเข้ามาและข้อจำกัดทางการเงินแต่ผู้บริโภคยังคงพิจารณาว่าค่าใช้จ่ายสำหรับสุขภาพจิตและอารมณ์เป็นสิ่งที่จำเป็น ภาวะวิกฤตรอบด้านกำลังสร้างความบอบช้ำทางจิตใจให้แก่ผู้บริโภค การเยียวยาบำบัดจึงอาจต้องเป็นการทำงานร่วมกันเพื่อสร้างผลลัพธ์ร่วม
การประชุม World Economic Forum คาดการณ์ว่าประชากรวัยทำงานจะลดลงร้อยละ 10 ภายในปี 2060 และจำนวนผู้สูงอายุต่อคนวัยทำงาน 100 คนจะเพิ่มขึ้นเกือบ 3 เท่า จาก 20 คนในปี 1980 เป็น 58 คนในปี 2060 เทรนด์ในอนาคตของประเทศต่างๆ จึงจำเป็นต้องลงทุนเรื่องโครงสร้างพื้นฐานด้านการดูแลสุขภาพเพื่อสร้างหลักประกันให้เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ
ในสิงคโปร์ รัฐบาลได้จัดทำแผนปฏิบัติการเพื่อผู้สูงอายุที่ประสบความสำเร็จในชีวิต (Successful Ageing) โดยทุ่มเงินกว่า 2,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ให้กับบริการต่าง ๆ เพื่อบริหารจัดการสังคมสูงวัยอย่างทันท่วงที
โดยสนับสนุนให้ชาวสิงคโปร์สูงวัยมีความกระตือรือร้นในการทำงาน นอกจากนี้รัฐบาลยังทำงานร่วมกับบริษัท หน่วยงานและสหภาพแรงงาน เพื่อเพิ่มศักยภาพในการจ้างงานและส่งเสริมแนวทางการปฏิบัติงานที่ครอบคลุม รวมถึงให้ความสำคัญกับกลุ่มคนทำงานสูงวัย ทั้งยังครอบคลุมถึงการดูแลสุขภาพเชิงป้องกันและการดูแลสุขภาวะทางจิตร่วมด้วย
รวดเร็ว คล่องตัว ทันใจ เดินทางใกล้-ไกลแบบไมโคร
พฤติกรรมที่ปรับสู่การเดินทางหรือการคมนาคมที่หลีกเลี่ยงระบบขนส่งสาธารณะที่แออัด และความต้องการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ กำลังกระตุ้นให้เหล่าพลเมืองทั้งหลายมองหาทางเลือกการเดินทางใหม่ โดยเฉพาะยานยนต์ขนาดเล็กอย่าง รถมอเตอร์ไซค์ไฟฟ้า จักรยาน หรือสกู๊ตเตอร์ ในปี 2024 นี้ จักรยานไฟฟ้า (E-bikes) จะเป็นตัวเลือกที่น่าจับตามอง
รายงานจาก McKinsey พบว่าร้อยละ 70 ของผู้คนทั่วโลกจะขี่จักรยานมอเตอร์ไซต์ หรือสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้าไปทำงานหากสามารถทำได้ บริษัทยังคาดการณ์ว่าภายในปี 2030 จะมีอัตราการเดินทางด้วยจักรยานไฟฟ้าและสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นร้อยละ 5-10 มูลค่าของตลาดยานยนต์ขนาดเล็กจะอยู่ที่ 200,000 - 300,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐในสหรัฐอเมริกา 100,000 - 150,000 ล้านดอลลาร์ในยุโรป และ 30,000 - 50,000 ล้านดอลลาร์ในจีน
นอกจากนี้เมืองยังปรับตัวให้เข้ากับพฤติกรรมการใช้รถยนต์ส่วนตัวที่น้อยลงด้วย สถาบันวิจัยเศรษฐกิจและสังคมพบว่าร้อยละ 57 ของผู้บริโภคชาวไอริชที่มีอายุระหว่าง 16-24 ปี สนับสนุนเขตปลอดรถยนต์ (Car Free Zone) ในขณะเดียวกันในกรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี มีคำร้องห้ามรถยนต์ขับในใจกลางเมือง และไม่แปลกใจที่ผู้บริโภคจะสนับสนุนมาตรการเหล่านี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อโครงการนำร่องได้รับการพิสูจน์แล้วว่าประสบความสำเร็จ โครงการ "ซูเปอร์บล็อก" ของบาร์เซโลนา สเปน ทำการปิดพื้นที่บางแห่งไม่ให้รถยนต์เข้า จำกัดความเร็ว และนำชนที่จอดรถบนถนนออก ส่งผลให้มลพิษทางอากาศจากไนโตรเจนไดออกไซด์ลดลงร้อยละ 25 โครงการนี้คาดว่าจะป้องกันการเสียชีวิตได้ 667 ครั้งจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นทุกปี
Generative AI สร้าง "ยุคหลังความจริง"
Generative AI หรือการสร้างข้อมูลขึ้นเองโดยอัตโนมัติ ทำให้สำนักเทรนด์ด้านเทคโนโลยีทั่วโลก ยกประเด็นการสร้างข้อมูลขึ้นได้เองของ AI หรือปัญญาประดิษฐ์ เป็นวาทกรรมด้านสื่อดิจิทัลว่า มนุษย์กำลังเข้าสู่ "ยุคหลังความจริง" (Post-Truth Era) ที่ต้องเจอกับเหรียญ 2 ด้านนั่นคือ เทคโนโลยีที่สามารถค้นหาความจริงได้อย่างแม่นยำและเทคโนโลยีที่สามารถเปลี่ยนความจริงได้อย่างสิ้นเชิง
วงการสื่อและโฆษณาเป็นลูกค้ากลุ่มแรกๆ ที่เข้าสู่วงการ Generative AI เริ่มต้นจากการใช้โปรแกรมวิเคราะห์คอนเทนต์บนสื่อและอัตราความสนใจของผู้บริโภค เพื่อพัฒนาเป็นคอนเทนต์ที่สามารถเจาะกลุ่มผู้ชมบนสื่อโชเชียลมีเดียได้อย่างแม่นยำ
เหตุผลที่เรียกยุคนี้ว่า "ยุคหลังความจริง หรือ Post-Truth Era" เพราะข้อเท็จจริงทั้งหมดสามารถเกิดขึ้นใหม่ อย่างไรก็ดี Generative AI ไม่ได้เกิดมาเพื่อวงการสื่อเท่านั้น มีการนำ Al มาออกแบบโปรเจ็กต์มากมายที่ก่อประโยชน์ให้อีกหลายชีวิต การมาถึงของโลกหลังความจริงจึงไม่ได้มีแค่ Fake Data หรือโอกาสสำหรับทำธุรกิจบนสื่อดิจิทัลเท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสสำหรับผู้คนและสิ่งแวดล้อมทั้งโลก Microsoft และ PwC ต่างให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า
การพัฒนาของเทคโนโลยี Al สามารถเพิ่มโอกาสที่จะลดปริมาณก๊าซเรือนกระจกทั่วโลกถึงร้อยละ 4 ภายในปี 2030 ซึ่งเท่ากับปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ใน ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย และ แคนาดา รวมกัน
สิ่งแวดล้อมต้องมาก่อน
อีกไม่กี่ปีข้างหน้า ภาวะฉุกเฉินด้านสภาพอากาศจะเข้าใกล้คำว่าวิกฤตมากขึ้น ธรรมชาติไม่อาจรอได้อีกต่อไปหากมนุษย์ ไม่ลงมือทำอะไรสักอย่างใน "ตอนนี้" ทุกอย่างอาจสายเกินกว่าจะกลับมาสู่จุดเดิมได้ จากที่เคยอยู่ลำดับท้าย ธรรมชาติจึงต้องถูกพิจารณามาเป็นหัวแถว เพื่อรักษาไว้ซึ่งโลกใบเดิมที่เราเคยอาศัย หลายธุรกิจพยายามปรับตัวเพื่อให้สอดรับกับความต้องการของผู้บริโภคที่ในวันนี้ให้ความสำคัญเรื่องความยั่งยืนมากขึ้น
สำหรับการเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจยั่งยืนและเศรษฐกิจฟื้นฟู ธุรกิจต่างๆ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องลงทุนกับ "ทักษะสีเขียว" (Green Skills) ยกระดับทักษะและสร้างองค์ความรู้เพื่อสนับสนุนบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและการบริหารทั้งหมด เพื่อรับมือกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมในอนาคต
การสร้างความยั่งยืนในสายพานการผลิตสินค้าเพียงอย่างเดียวของแบรนด์อาจไม่เพียงพออีกต่อไป แต่แบรนด์จำเป็นต้องกำหนดกลยุทธ์ใหม่ๆ โดยเจาะลึกเรื่องการอัปสกิลทักษะและการศึกษา เพื่อขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงไปสู่อนาคตที่ยั่งยืน ผ่านการได้มาซึ่งคนที่มีทักษะ คนที่มีความรู้และมุมมองที่ใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อมอย่างแท้จริง
5 กลุ่มงานสีเขียวที่น่าจับตามองปี 2024
- ผู้จัดการฝ่ายความยั่งยืน (Sustainability Manager)
- ช่างเทคนิคกังหันลม (Wind Turbine Technician)
- นักนิเวศวิทยา (Ecologist)
- ที่ปรึกษาด้านพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Consultant)
- ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย (Environmental Health and Safety Specialist)
ที่มา : เจาะเทรนด์โลก 2024 : REMADE ANEW สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน)
อ่านข่าวเพิ่ม :
อบอุ่นนุ่มนวล "สีพีช Peach Fuzz" สีประจำปี 2024
กระเช้าปีใหม่ - ของขวัญมาแรง ปี 2567 ถูกใจทั้งผู้ให้และผู้รับ