อานุภาพเพลงปี่ มนต์ขลังสู่นักดนตรีร่วมสมัย
เสียงแหลมสูงแต่ไพเราะโหยหวนจากท่วงทำนอง "ปี่ชวา" บรรเลงโดย ร.อ.สมนึก แสงอรุณ ช่วยส่งให้เพลงนิรันดร์ ประพันธ์โดยทฤษฎี ณ พัทลุง เพื่อเป็นคีตาลัยถวายแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เข้าถึงความหมายมากยิ่งขึ้น แม้ใช้บรรเลงประกอบเช่นเดียวกับเครื่องดนตรีทั่วไป แต่ปี่ก็จัดว่าเป็นเครื่องดนตรีที่เล่นได้ยากที่สุดชนิดหนึ่ง นอกจากต้องจดจำโน้ตไล่นิ้วได้อย่างแม่นยำแล้ว ยังต้องฝึกฝนเทคนิคระบายลมเพื่อควบคุมเสียงให้ออกมาได้ไพเราะตามอารมณ์เพลง
"เสียงปี่มันเป็นเครื่องดนตรีมีเสน่ห์ คนฟังแล้วพูดเหมือนๆกันว่ามันขนลุก เพระเป็นเครื่องที่ใช้ลมหายใจเป่าออกมาจากใจของคนเป่า โบราณถึงใช้ในพิธีที่ติดต่อกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์โดยผ่านเสียงปี่" ร.อ.สมนึก แสงอรุณ นักดนตรีปี่กล่าว
"ในเพลงปี่ว่าสามพี่พราหมณ์เอ๋ย ยังไม่เคยชมชิดพิสมัย ถึงร้อยรสบุปผาสุมาลัย จะชื่นใจเหมือนสตรีไม่มีเลย"
ความตอนหนึ่งจากนิทานคำกลอนพระอภัยมณีของสุนทรภู่ แสดงถึงอานุภาพแห่งพลังปี่ที่สามารถสะกดผู้ฟังให้หลับไหล พระอภัยใช้ปี่เป็นทั้งเครื่องดนตรี และอาวุธ ต่างจากตัวละครในวรรณคดีไทยก่อนหน้านี้ สันนิษฐานว่าสุนทรภู่ได้แรงบันดาลใจนี้มาจากเสียงปี่ของครูมีแขก นักดนตรีเอกยุคต้นรัตนโกสินทร์ เนื่องจากเป็นเครื่องดนตรีที่เล่นยาก จึงไม่เป็นที่นิยมนัก และมีผู้ชำนาญอยู่น้อยคน
การทำให้ปี่เป็นเครื่องดนตรีที่มีความร่วมสมัย โดยเล่นประสานกับเปียโนในเพลง "พญาเดิน" เป็นอีกตัวอย่างที่ ร.อ.สมนึก แสงอรุณ พยายามประยุกต์ให้ท่วงทำนองเพลงปี่น่าสนใจยิ่งขึ้น และหวังให้เครื่องดนตรีชนิดนี้ได้รับความนิยมเช่นเดียวกับที่เคยเกิดขึ้นกับระนาดเอก
ร.อ.สมนึก แสงอรุณ นักดนตรีปี่ กล่าวว่า "ผมอยากให้ปี่มันถูกนำไปใช้ ในโลกได้ยินในดนตรีนำสมัยฝรั่ง หรือใครเอาไปใช้ก็ได้ให้ดังเลย เพื่อปี่จะได้อยู่ต่อไป เพราะเราก็ต้องปรับเปลี่ยนให้ปี่สามารถเล่นกับคนอื่น ได้เหมือนคนไทย เป็นคนไทยแต่ก็ต้องพูดภาษาอังกฤษได้"
เสน่ห์แห่งเสียงปี่ส่งผ่านความรู้สึกจากผู้เป่าถึงหัวใจคนฟังยังเต็มไปด้วยมนต์ขลังสำหรับนักดนตรีคนหนึ่ง จึงพยายามรักษาเอกลักษณ์ แต่ให้มีความร่วมสมัยโดยนำมาเล่นกับเครื่องดนตรีสากล เป็นอีกทางให้เครื่องดนตรีจากอดีตชนิดนี้คุ้นหูคนรุ่นใหม่ แต่ยังคงความไพเราะโดดเด่นเหมือนเช่นที่เป็นมา