ปธน.ฟิลิปปินส์ประกาศอาเซียนพร้อมแก้ข้อพิพาททะเลจีนใต้
ความสัมพันธ์ระหว่างอาเซียนกับสหรัฐมีแนวโน้มจะแน่นแฟ้นขึ้น โดยเฉพาะหลังการประชุมสุดยอดผู้นำที่จะมีขึ้น แต่ปัญหาเรื่องทะเลจีนใต้ที่เป็นประเด็นสำคัญในการหารืออาจสร้างความไม่พอใจแก่รัฐบาลจีน และล่าสุด ผู้นำฟิลิปปินส์ประกาศว่า อาเซียนจะร่วมมือกันเพื่อแก้ไขปัญหาข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ประธานาธิบดีเบนิกโน่ นอยนอย อาคีโน่ ใช้โอกาสระหว่างการประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ กล่าวถึงปัญหาข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ว่า แม้ถึงขณะนี้ จีนจะยังไม่มีทีท่าที่จะกดดันชาติในอาเซียน ที่มีปัญหากับจีนในเรื่องนี้ แต่เชื่อว่าเมื่อใดก็ตามที่เกิดปัญหาในกรณีพิพาทในทะเลจีนใต้ ชาติในอาเซียนจะรวมเป็นหนึ่ง เพื่อต่อกรกับปัญหาดังกล่าว โดยผู้นำฟิลิปปินส์หวังว่าจีนจะไม่ใช้ถ้อยคำกล่าวอ้างว่าทะเลจีนใต้เป็นของจีนเพียงประเทศเดียว
ก่อนหน้านี้กระทรวงต่างประเทศจีน ออกมาแถลงเรียกร้องให้สหรัฐ และชาติอื่นที่ไม่ใช่คู่พิพาท เข้ายุ่งเกี่ยวกับปัญหา หรือทำให้ประเด็นทะเลจีนใต้ กลายเป็นประเด็นนานาประเทศ หลังจากมีรายงานข่าวเกี่ยวกับร่างแถลงการณ์ร่วมการประชุมสุดยอดผู้นำสหรัฐ ว่าจะมีการนำประเด็นข้อพิพาทในทะเลจีนใต้เข้าหารือด้วย ทั้งที่ในการประชุมว่าด้วยความมั่นคงในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก หรือ เออาร์เอฟ ที่เวียดนามเป็นเจ้าภาพเมื่อเดือนกรกฎาคม จีนเคยแสดงท่าทีชัดเจนเกี่ยวกับเรื่องนี้ไปแล้ว
ขณะที่ข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ กลายเป็นประเด็นอ่อนไหวที่อาจเป็นชนวนความขัดแย้งระหว่างจีนกับชาติในอาเซียนในอนาคต หลังจากจีนออกมากล่าวอ้างว่าเป็นเจ้าของทะเลจีนใต้เพียงผู้เดียว ขณะที่ชาติในอาเซียนทั้งบรูไน มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม ต่างยืนยันสิทธิในอาณาเขตในทะเลจีนใต้เช่นกัน
ที่ผ่านมา จีนต้องการแก้ปัญหานี้เป็นรายประเทศ แต่ชาติสมาชิกอาเซียนที่เป็นคู่กรณี พยายามผลักดันให้เป็นประเด็นความสนใจร่วมในกลุ่มอาเซียน ขณะที่สหรัฐพยายามยื่นมือเข้ามาเกี่ยวข้องในปัญหา ด้วยการสนับสนุนหลักการให้ชาติต่างๆ สามารถใช้เส้นทางเดินเรือในทะเลจีนใต้ได้อย่างเสรี