ผู้เชี่ยวชาญด้านการทูตคาดปัญหาเกาะพิพาทไม่บานปลายถึงขั้นปะทะกำลังทหาร
ผู้เชี่ยวชาญด้านความสัมพันธ์ทางการทูตมหาวิทยาลัยฮ่องกง-จีน วิเคราะห์ว่า ความตึงเครียดที่เกิดขึ้นจากกรณีปัญหาเกาะพิพาทของจีน ญี่ปุ่นในช่วงนี้ ไม่น่าจะบานปลายจนกลายเป็นการปะทะกันทางทหาร เพราะเชื่อว่ารัฐบาลของทั้ง 2 ประเทศคงจะหลีกเลี่ยงการใช้กำลังอย่างถึงที่สุด แต่หากอุณหภูมิด้านความสัมพันธ์ร้อนระอุขึ้นกว่าเดิม ก็อาจนำไปสู่การเผชิญหน้าที่เพิ่มมากขึ้นได้ในระยะไม่กี่เดือนนับจากนี้
ขณะที่โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ แสดงจุดยืนว่าสหรัฐฯ ไม่เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเกี่ยวกับข้อพิพาททางทะเล และขอให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ใช้วิธีการที่สันติในการแก้ไขปัญหา
ทั้งนี้ ในวันนี้(16 ส.ค.) ชาวญี่ปุ่นกลุ่มใหญ่ รวมตัวในกรุงโตเกียว เพื่อแสดงความไม่พอใจต่อเกาหลีใต้และจีน กรณีที่มีพลเมืองของทั้ง 2 ประเทศ เดินทางไปยังเกาะทาเกชิมะหรือเกาะด็อกโด ที่เป็นเกาะพิพาทระหว่างญี่ปุ่นกับเกาหลีใต้ และเกาะเซ็นกากุ หรือเกาะเตียวหยู ที่เป็นเกาะพิพาทระหว่างญี่ปุ่นกับจีน แต่ความไม่พอใจพุ่งเป้าไปที่ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ ที่เดินทางไปยังเกาะด็อกโดเมื่อสัปดาห์ก่อน
ขณะที่ชาวญี่ปุ่นอีกกลุ่มหนึ่ง กลับแสดงความกังวลว่า ความตึงเครียดที่เกิดขึ้น อาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์อันดีด้านเศรษฐกิจระหว่างญี่ปุ่นกับจีนและเกาหลีใต้ รวมทั้งกังวลว่า หากไม่จัดการกับข้อพิพาทให้ดี อาจนำไปสู่การใช้กำลัง
ส่วนนักเคลื่อนไหวชาวจีน 14 คนที่ถูกจับกุมเมื่อวานนี้(15 ส.ค.) ขณะเดินทางไปยังเกาะเซ็นกากุ หรือเกาะเตียวหยูในทะเลจีนตะวันออก ถูกยามฝั่งญี่ปุ่นนำตัวมาที่จังหวัดโอกินาว่า เพื่อสอบปากคำเพิ่มเติม ซึ่งทั้งหมดไม่ได้มีท่าทีหวาดวิตกที่ถูกคุมตัว ทั้งยังตะโกนว่าเกาะเตียวหยูเป็นของจีน รัฐบาลญี่ปุ่นระบุว่า หากตรวจสอบพบว่าทั้ง 14 คนไม่ได้ทำผิดกฏหมายข้ออื่น นอกเหนือจากลอบเข้าเมืองโดยไม่ได้รับอนุญาต ก็จะเนรเทศทั้งหมดในวันพรุ่งนี้(17 ส.ค.)
การจับกุมตัวนักเคลื่อนไหว 14 คนกลายเป็นประเด็นที่เติมเชื้อความไม่พอใจแก่จีน ในเวลาอ่อนไหวช่วงครบรอบ 67 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ทำให้ญี่ปุ่นสิ้นสุดอำนาจปกครองอาณานิคมจีนและเกาหลีใต้ ซึ่งสำนักข่าวซีซีทีวีและสำนักข่าวซินหัว ของทางการจีน รายงานแถลงการณ์กระทรวงต่างประเทศของจีน เรียกร้องให้ปล่อยตัวนักเคลื่อนไหวทั้ง 14 คนโดยไม่มีเงื่อนไข และย้ำในจุดยืนเดิมคือเกาะเตียวหยูเป็นของจีน
เช่นเดียวกับสถานีโทรทัศน์ฟีนิกซ์ ซึ่งเป็นสถานีเคเบิ้ลทีวีของฮ่องกง ที่ออกแถลงการณ์เรียกร้องให้ทางการญี่ปุ่น ปล่อยตัวผู้ที่ถูกจับกุม เนื่องจากมีนักข่าวของสถานีถูกคุมตัวด้วย 2 คน และขอให้คืนเครื่องมือรวมทั้งเทปวิดีโอที่ถูกยึด รวมทั้งยุติการขัดขวางการทำหน้าที่ของสื่อมวลชน
อย่างไรก็ตาม การควบคุมตัวนักเคลื่อนไหวจากฮ่องกงและมาเก๊าทั้ง 14 คน ทำให้ชาวจีนบนเกาะฮ่องกง ประท้วงที่หน้าสถานกงสุลญี่ปุ่นบนเกาะฮ่องกงติดต่อกันเป็นวันที่ 2 เช่นเดียวกับชาวจีนกลุ่มหนึ่งในกรุงปักกิ่ง ที่ประท้วงที่หน้าสถานทูตญี่ปุ่น และเรียกร้องให้จีนใช้ท่าทีที่แข็งกร้าว ในการกดดันให้ญี่ปุ่นรีบปล่อยตัวนักเคลื่อนไหวทั้งหมด