ไทยพีบีเอสออนไลน์ ไปสังเกตการณ์ที่นั่น และพูดคุยกับเจ้าของร้านขายเครื่องไหว้ เครื่องกงเต๊ก และร้านขนม ที่คนไทยเชื้อสายจีน จะต้องมาจับจ่ายเพื่อนำไปไหว้ในวันตรุษจีน
สาริศา ลือชาธรรม ลูกสาวเจ้าของร้านขนมง่วนฮะเซ้ง บอกว่า ของที่ขายดี คือ ขนมสิงโตกับเจดีย์น้ำตาล เอาไว้ไหว้ง่วงเซียว หรือเทศกาลโคมไฟของชาวจีน ซึ่งตรงกับวันที่ 15 เดือน 1 นับแบบจีน จะอยู่ราว ๆ หลังตรุษจีนของทุกปี เป็นการไหว้เทพเจ้าฟ้าดินหรือเทพเจ้าทีกง
ส่วนสิงโตใช้ไหว้เพื่อขอลูกโดยเฉพาะ แต่ว่าก็เป็นเหมือนขนมมงคล ขึ้นอยู่กับว่า แต่ละคนจะนำไปใช้ไหว้อะไร แล้วแต่ความเชื่อ
ส่วน "ขนมเปี๊ยะ" สูตรเก่าแก่นับร้อยปี จากรุ่นอากงอาม่า โดยปัจจุบันทางร้านก็ปรับสูตร เพื่อให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น เป็นการเพิ่มไส้ เช่น ชาไทย ชาเขียว มันม่วง เพื่อรองรับลูกค้าให้มีความหลากหลาย และสามารถเข้าได้ทุกช่วงวัย
สำหรับขนม "สัตว์ปั้น" จากงาและถั่ว สามารถใช้ได้ทั้งปี เป็นสินค้าทางเลือกสำหรับคนที่อยากไหว้ศาลเจ้าหรือเทศกาลต่าง ๆ แต่ไม่อยากใช้เนื้อสัตว์จริง ๆ เป็นเจ มังสวิรัติ ตัวนี้ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือก มีหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นหัวหมู เป็ด ไก่ ปลา ปลาหมึก เต่า ดอกบัว หมูสามชั้น
ขณะที่ พีรสรณ์ จิรพิชิตชัย เจ้าของร้านจึงเตี่ยฮวด ร้านจำหน่ายเครื่องไหว้และเครื่องกงเต็ก เล่าถึงที่มาที่ไปของเครื่องไหว้ยุคใหม่ ที่กำลังเป็นที่สนใจในโลกออนไลน์
ผมเป็นคนชอบติดตามข่าว ดูข่าวตลอด อ่านข่าวตลอด แล้วเราก็อยากจะสร้างสีสันให้กับเทศกาลต่าง ๆ ของคนไทยเชื้อสายจีน
อย่างที่ผ่านมา ในช่วงโควิด-19 ทำเครื่องกงเต็กเป็นรูป หน้ากากอนามัย เข็มฉีดยา วัคซีน บัตรเลือกตั้ง บัตรเลือกนายกรัฐมนตรี และในช่วงตรุษจีนปีนี้เป็นกระแสพอดี Digital Wallet ก็เลยทำ Digital Wallet ขึ้นมา เราอยากให้มันทันต่อสมัย และอยากสร้างสีสันให้กับทุก ๆ เทศกาล
กระแสตอบรับเป็นยังไง
พีรสรณ์ : ดีเกินคาด ตอนแรกอยากจะสร้างสีสันให้กับลูกค้าที่มาหน้าร้าน ลูกค้าที่เข้ามาดูในเพจของร้าน แต่ตอนหลังพอมีข่าวไปหลาย ๆ แหล่ง กลายเป็นว่ามีออเดอร์เข้ามาจำนวนมาก ส่วนใหญ่ของพวกนี้ ผมจะดีไซน์เอง ผมคิดว่าอยากได้ประมาณนี้นะ แล้วเราก็จะมีคนที่คอยทำและออกแบบให้เราอีกที
มีออเดอร์จากลูกค้าไหม
พีรสรณ์ : ก็มี แต่ก็ขึ้นอยู่กับเวลา ขึ้นอยู่กับงาน เพราะอย่างปกติก็มีความต้องการสินค้า กันอยู่แล้ว บางคนต้องการรถที่ขนาดเท่ารถจริง บ้านที่มีขนาดหลังละ 2-3 เมตร โซฟาเท่าของจริงก็มี ทุกอย่างคือขนาดเท่าของจริง เราทำมาหมดแล้ว
ชิ้นแรกที่คนเริ่มสนใจ
พีรสรณ์ : แมสก์ช่วงโควิด แต่ไม่แน่ใจว่าวัคซีนด้วยหรือเปล่า เพราะออกมาไล่เลี่ยกันในช่วงโควิด
สินค้าที่ขายดีในช่วงเทศกาลตรุษจีน
พีรสรณ์ : ต้องบอกก่อนว่า เราจะไหว้กันทั้งเทพเจ้า และไหว้บรรพบุรุษ อย่างตอนเช้าเราจะไหว้เจ้าที่ ไหว้พระก่อน หลังจากนั้นเราจะไหว้บรรพบุรุษ และในช่วงบ่ายเราจะไหว้สัมภเวสี ช่วงกลางคืนเราจะไหวองค์ไฉ่ซิงเอี๊ยะ (เทพเจ้าแห่งทรัพย์สินของจีน) ซึ่งในช่วงตรุษจีน ก็จะทำให้กระดาษไหว้เจ้าและไหว้บรรพบุรุษทั้งคู่ ขายดีไล่เลี่ยกัน
อันดับของที่เป็นกระแส
พีรสรณ์ : ที่เป็นกระแสตอนนี้ก็คงเป็น Digital Wallet ก่อนหน้าที่จะมี Digital Wallet มีรถไฟฟ้า EV มาก่อน แล้วก็มีของใช้ต่าง ๆ อย่างที่เราเห็น พวกกระเป๋าแบรนด์เนม อันนี้ก็ฮิต
รถซูเปอร์คาร์ ผมมีหลายรุ่นมากเลย เกือบมีครบทุกรุ่นเลย เรือยอร์ช เครื่องบินเราก็มี อันนี้ก็จะเป็นที่ได้รับความสนใจจากลูกค้า ก็คือของอะไรที่คนปกติใช้ เรามีหมด ครอบคลุมเลย
ช่วงโควิดกับปัจจุบัน พฤติกรรมลูกค้าเปลี่ยนไปไหม
พีรสรณ์ : ก็เปลี่ยน ต้องบอกว่า ก่อนโควิดส่วนใหญ่ลูกค้าเราจะ walk in เยอะ แต่พอมีโควิดเกิดขึ้น ก็กลายเป็นว่าลูกค้าจะสั่งทางออนไลน์มากขึ้น ส่ง Delivery มากขึ้น ลูกค้าภายในกรุงเทพฯ ก็เรียก Delivery มารับ เราก็มีบริการจัดส่งให้ลูกค้า ทางต่างจังหวัดเราก็มีการส่ง โดยใช้ขนส่งเอกชนหรือถ้าของชิ้นใหญ่มาก ๆ เราก็ใช้ขนส่งปกติ แล้วเราสามารถส่งได้ทั่วประเทศเลย ครอบคลุมทั้งหมด
ในช่วงโควิดเป็นยังไง
พีรสรณ์ : ไม่ได้กระทบมาก เพราะยอดขายก็ยังได้อยู่ ทางร้านเรา ผมทำสินค้าให้ครอบคลุมและเสิร์ฟลูกค้าได้ทั้งหมด เพราะลูกค้าหลาย ๆ คนก็กลัวที่จะออกจากบ้าน เข้ามาที่ร้านเราก็โอเค จัดส่งให้ได้ทุกรูปแบบ ลูกค้ายังสามารถไปดูสินค้าในเพจร้านเราได้ด้วย
ในปัจจุบัน ช่วงวัยของลูกค้าเปลี่ยนไปไหม
พีรสรณ์ : เปลี่ยนไป ช่วงแรก ๆ ที่ผมเข้ามาสานต่อธุรกิจตรงนี้ ผมก็คิดว่ากลุ่มวัยรุ่นจะน้อยลง แต่กลับกลายเป็นว่า ทุกวันนี้กระแสการมูเข้ามาเยอะ ก็ทำให้กลุ่มวัยรุ่นเข้ามาไหว้กันมากขึ้น
มาศึกษาว่า ต้องไหว้กันยังไง ต้องใช้อะไรในการไหว้บ้าง หลาย ๆ คนเข้ามาสอบถามเรา แต่ก่อนเป็นคนไทยเชื้อสายจีนที่จะไหว้ แต่ปัจจุบันกลายเป็นว่า คนไทยแท้ ๆ ที่ไม่เคยไหว้ ก็หันมาไหว้กันเหมือนกัน อย่างที่ร้านทำ Facebook Tiktok สอนเลยว่า จะต้องไหว้ยังไงในแต่ละเทศกาล ก็ได้รับความสนใจจากลูกค้าเป็นจำนวนมาก ลูกค้าเข้ามาสอบถามว่า ไหว้แบบนี้ถูกไหม ผิดไหมเราก็จะคอยให้คำปรึกษา
ในยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ร้านจำเป็นต้องปรับตัวไหม
พีรสรณ์ : เราต้องเดินตามยุคสมัยให้ทัน หลาย ๆ อย่าง สินค้าจะเน้นอย่างเดียวเลย ว่าของในร้านจึงเตี่ยฮวด จะต้องสวยและมีคุณภาพ เราไม่ได้ไปแข่งขันในด้านราคากับคนอื่น แต่เราแข่งเรื่องคุณภาพ
เรื่องการใส่ใจลูกค้า สืบสานมาตั้งแต่ยุคป๊า-ม้า ว่า ยังไงเราก็ต้องให้ความจริงใจกับลูกค้า เพราะตรงนี้เป็นธุรกิจของความเชื่อ ซึ่งลูกค้ามีมาทั้งความสุขและความทุกข์ อย่างที่ร้านจะให้ Hardsale เราต้องบอกลูกค้าจริง ๆ ว่า สิ่งไหนไหว้ได้หรือไหว้ไม่ได้
รายงาน : ณัฐพล อรุณพิทักษ์ศักดิ์ มินตรา มีเนตร์ นักศึกษาฝึกงาน
ชมภาพบรรยากาศเยาวราชยามราตรีในช่วงเทศกาลตรุษจีน
"ราตรีเยาวราช" คึกคักรับ "ตรุษจีน"