ความคืบหน้ากรณีนายสุริยา แสงพงศ์ ผอ.องค์การสวนสัตว์ ถูกยิงเสียชีวิตเมื่อวันที่ 3 ต.ค.ที่ผ่านมา เนื่องจากมีการสอบสวนปมเก้งเผือกหายจากสวนสัตว์สงขลา
วันนี้ (6 ต.ค.2563) เวลา 09.00 น. ที่กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ผู้สื่อข่าวไทยพีบีเอสออนไลน์รายงานว่า คณะกรรมการองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยฯ จัดประชุมนัดพิเศษ โดยมีนายชวลิต ชูขจร ประธานบอร์ดองค์การสวนสัตว์ฯ เป็นประธานการประชุม มีวาระสำคัญ ได้แก่ รายงานกรณีเก้งเผือกตัวแรกสูญหาย, แต่งตั้งคณะกรรมการสรรหา ผอ.องค์การสวนสัตว์ฯ และแต่งตั้งรักษาการ ผอ.องค์การสวนสัตว์ฯ โดยช่วงแรกของการประชุมมีการยืนไว้อาลัยให้กับนายสุริยา และสัตวแพทย์ภูวดล นอกจากนี้ นายเฉลิมวุฒิ เกษตรสมบูรณ์ ผอ.สวนสัตว์สงขลา ซึ่งขณะนี้ถูกย้ายไปเป็นรักษาการผู้อำนวยการสวนสัตว์ดุสิต ได้เข้าชี้แจงข้อมูลด้วย และเดินทางกลับในเวลา 11.50 น.
ยืนยัน "เก้งเผือกตัวที่ 2" ถูกงูกิน
ประธานบอร์ดองค์การสวนสัตว์ แถลงภายหลังการประชุมนาน 3 ชั่วโมง ว่า ประเด็นสำคัญ คือ เก้งเผือกพระราชทานที่สูญหาย 2 ตัว ตัวแรกหายตั้งแต่วันที่ 19 ก.พ.63 และตัวที่ 2 วันที่ 22 ก.ย.63 ชัดเจนว่าตัวเก้งเผือกตัวที่ 2 อายุ 9 เดือน (คุณภาค) ถูกงูเหลือมกินในส่วนแสดง โดยพบซากของเก้งเผือกในท้องงูบริเวณแหล่งเลี้ยง ซึ่งเจ้าหน้าที่ดึงงูออกจากโพรงขนาดเล็กจนงูท้องแตก และพบซากดังกล่าวในท้อง ยืนยันว่าสามารถตรวจสอบได้ เพราะขณะนี้ซากเก้งเผือกอยู่ที่โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ นอกจากนี้มีรายงานว่ามีโพรงหลายจุด และต้นไม้ใหญ่ที่งูสามารถเข้ามาในแหล่งเลี้ยงได้
ผอ.เฉลิมวุฒิ ยืนยันและมีหลักฐานชัดเจน ส่วนกรรมการสอบสวนไปดูถึงโรงพยาบาลก็พบซาก หมดปัญหาว่าถูกขโมย ตัวนี้ชัดเจนว่างูกิน ข้อเท็จจริงชัดเจนและมีกระบวนการพิสูจน์โดยสัตวแพทย์ ไปจำเป็นต้องส่งไปตรวจในระดับการศึกษา
ส่วนสาเหตุที่ไม่ได้รายงานกับนายสุริยากรณีเก้งเผือกที่หายจากสวนสัตว์สงขลาตั้งแต่แรกนั้น นายเฉลิมวุฒิ ชี้แจ้งข้อมูลว่า เห็นว่าเป็นเรื่องที่ต้องรายงานประจำเดือนตามระเบียบอยู่แล้ว เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ความเข้าใจว่าหายซ้ำซ้อน
จ่อตรวจใหม่ "เก้งตัวแรก" พ่อแม่ยังอยู่
ส่วนเก้งเผือกตัวแรก (คุณภูมิ) อายุ 3 เดือน ที่หายไปและมีการระบุว่าพบซากเมื่อ 2 เดือนก่อน ก็ยังไม่สามารถสรุปข้อเท็จจริงว่าหายไปได้อย่างไร ก็ยังเป็นแค่สมมุติฐานเหมือนเดิมว่ามีคนขโมยไป หรือหลุดออกไป และถูกสัตว์ลักลอบเข้ามากิน ซึ่งได้ฟังคณะกรรมการสอบสวนแล้วยังไม่ชัดเจน เพราะพบซากกระดูกหลังจากหายไปแล้ว 2 เดือน ประกอบกับผลตรวจสอบจากหลักฐานที่ส่งให้กับศูนย์นิติวิทยาศาสตร์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืชตรวจสอบแล้ว
ผลที่ออกมาก็ยังไม่ชัดเจน สรุปว่าผลตรวจยังบอกได้แค่ว่าซากกองกระดูกเป็นเก้ง ไม่สามารถชี้ชัดว่าเป็นเก้งเผือกหรือไม่ ดังนั้นจะอาจจะต้องหาวิธีการตรวจพิสูจน์ใหม่อีกครั้ง โดยใช้เนื้อเยื่อหรือองค์ประกอบของซากที่เพียงพอ ซึ่งสอบถามเบื้องต้นกับนายธัญญา เนติธรรมกุล อธิบดีกรมอุทยานฯ ยืนยันว่าสามารถตรวจสอบละเอียดได้ เพื่อชี้ชัดว่าเป็นตัวดังกล่าวหรือไม่ โดยจะส่งหลักฐานเพิ่มเติมไป เพราะมีซากเก้ง รวมทั้งพ่อและแม่ตัวดังกล่าวยังมีชีวิตอยู่
มีการตั้งคำถามว่าสวนสัตว์เป็นแหล่งค้าสัตว์ป่าหรือไม่ เจ้าหน้าที่ทำงานแล้วหาประโยชน์จากตรงนี้หรือไม่ ที่ประชุมเห็นควรมีมติให้หน่วยงานจากภายนอก 6 คน เข้ามาตรวจสอบ โดยตั้งกรรมการจากผู้ทรงคุณวุฒิ มาตรวจสอบเรื่องนี้ว่ามีขบวนการลักลอบค่าสัตว์ป่าหรือไม่ในสวนสัตว์ทุกแห่ง
อย่างไรก็ตาม พบว่ามีช่องโหว่การรายงานประชากรสัตว์ภายในสวนสัตว์อยู่จริง และพยายามแก้ปัญหาด้วยการให้นายสุริยาไปสร้างความชัดเจนและสืบค้นข้อมูลได้มากขึ้น เป็นที่มาของการตั้งคณะกรรมการประชากรสัตว์ใหม่ โดยกรรมการชุดดังกล่าวจะแยกบัญชีสัตว์ประเภท 1, 2 และ 3 แต่ยืนยันว่าขณะนี้ "คุณมูมู่" เก้งเผือกที่เหลืออยู่เพียงตัวเดียวในสวนสัตว์ ได้รับการดูแลเป็นอย่างดี ไม่จำเป็นต้องย้ายไปไว้ที่สวนสัตว์อื่น
ไม่พบผิดปกติ "บัญชีสัตว์"
ประธานบอร์ดองค์การสวนสัตว์ฯ ระบุว่า ที่ประชุมสอบถามเพิ่มเติมประเด็นนกแก้วมาคอร์หายไป 13 ตัว เมื่อปี 57 มูลค่า 700,000 บาท และการขโมยนอแรดปี 61 ซึ่งมีการชี้แจงว่า นกแก้วถูกขโมยจริงและดำเนินคดีแล้ว ได้นกคืนมา 2 ตัว ยืนยันว่าผู้กระทำผิดเป็นคนนอกสวนสัตว์ ส่วนแรดตายโดยธรรมชาติ เมื่อชันสูตรเสร็จทางมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้ตัดนอไว้ แต่เจ้าหน้าที่สวนสัตว์สงขลา 1 คน ได้ไปขอรับกลับโดยไม่ได้รับมอบหมาย ซึ่งเป็นการทุจริต ขณะนี้ได้แจ้งความดำเนินคดีและไล่ออกแล้ว ส่วนบัญชีสัตว์ชนิดอื่น ๆ ไม่พบความผิดปกติ
ปัดขัดแย้งสร้างสวนน้ำ
ขณะที่นายสมิทธิ ดารากร ณ อยุธยา รักษาการ ผอ.องค์การสวนสัตว์ฯ ซึ่งลงพื้นที่สวนสัตว์สงขลา กล่าวถึงสาเหตุของการก่อเหตุยิงนั้น อาจเกิดจากสื่อสารที่คลาดเคลื่อน เพราะนายสุริยา และนายสัตวแพทย์ภูวดลเคยเรียนที่เดียวกัน แต่อาจเข้าใจผิดในประเด็นถูกโยกย้ายระหว่างการสอบสวนข้อเท็จจริง ว่าโยกย้ายแบบถาวร ทำให้นายสัตวแพทย์ภูวดลเข้าใจผิด ประกอบกับความเครียดเรื่องพ่อป่วย ส่วนประเด็นความขัดแย้งการสร้างสวนน้ำในสวนสัตว์นั้น ไม่น่าจะเป็นประเด็นนี้ เพราะนายสัตวแพทย์ภูวดลไม่ได้เกี่ยวข้อง จะดูแลเรื่องการอนุรักษ์และงานวิจัยเท่านั้น
คงเข้าใจผิด ไม่เห็นบอกก่อนว่าจะถูกโยกย้าย แต่เป็นความผิดลหุโทษ ซึ่งคำสั่งของนายสุริยาไปถึงสวนสัตว์สงขลาค่อนข้างชัดเจน แต่คำสั่งที่คุณหมออ่านกับที่มีการสื่อสารไปถึงคุณหมอมีความผิดพลาด ถ้าคุณหมออ่านเองอาจจะไม่มีประเด็นอะไรมาก เป็นประเด็นความเข้าใจผิดจนสูญเสียผู้ทรงคุณวุฒิทั้งสองท่าน
สำหรับการรายงานประชากรสัตว์ องค์การสวนสัตว์ฯ เป็นสมาชิกสมาคมสวนสัตว์โลกและพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำโลก (World Association for Zoo and Aquariums : WAZA) หรือวาซ่า และสมาคมสวนสัตว์แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือซีซ่า ระบบการขึ้นทะเบียนจะทำตามมาตรฐานและรายให้บอร์ดทราบว่ามีสัตว์ตาย สูญหายจำนวนเท่าไหร่ แต่บอร์ดฯ เห็นว่าการรายงานดังกล่าวไม่สะท้อนภาพชัดเจน จึงต้องปรับปรุงการรายงานสัตว์ที่มีมูลค่า หรือมีความสำคัญ รวมทั้งอาจฝังไมโครชิปในสัตว์บางชนิด และจัดทำระบบเปิดให้ประชาชนเข้าถึงข้อมูลได้
อ่านข่าวเพิ่ม ตั้งกรรมการสอบ "ลูกเก้งเผือก" หายจากสวนสัตว์สงขลา
ยอมรับนอขโมยนอแรดจริง
ส่วนกรณีการขโมยนอแรดที่สวนสัตว์สงขลานั้น นายชวลิต กล่าวว่ามีการยืนยันว่าแรดตายจากสาเหตุธรรมชาติ และทางสวนสัตว์มีการส่งซากแรดให้ให้มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ตรวจชันสูตร โดยได้มีการตัดนอแรดเพื่อให้ทางมหาวิทยาลัยใช้ในการจัดแสดงเพื่อการศึกษาวิจัย แต่ปรากฎว่ามีเจ้าหน้าที่สวนสัตว์คนหนึ่ง แอบนำเอกสารแอบอ้างไปไปรับกลับมา ทั้งที่ไม่ได้รับมอบหมาย
เมื่อตรวจสอบพบว่าเจ้าหน้าที่แอบไปรับมา จึงมีการพอสอบสวนและไล่ทวงนอแรดจากเจ้าหน้าที่และเจอนอแรดที่บ้านพัก จึงนำไปส่งตรวจที่ศูนย์นิติวิทยาศาสตร์สัตว์ป่าจริงและพบว่าเป็นนอแรด ซึ่งทางสวนสัตว์ได้ไล่เจ้าหน้าที่คนดังกล่าวออกไปแล้ว
สำหรับการประชุมครั้งนี้ เป็นนัดแรกหลังจากนายวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) มอยหมายให้บอร์ดองค์การสวนสัตว์ ตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงกรณีลูกเก้งเผือกสายพันธุ์พระราชทานหาย รวมทั้งตรวจสอบสวนสัตว์ในสังกัดทั้งหมดมีส่วนเกี่ยวข้องกับขบวนการลักลอบค้าสัตว์ป่าหรือไม่ ส่วนเรื่องคดียิงเสียชีวิตเป็นเรื่องของตำรวจในการสืบสวนสอบสวน
สำหรับคณะกรรมการ 6 คนนอก ขณะนี้การส่งรายชื่อให้กับนายจตุพร บุรุษพัฒน์ ปลัด ทส.ไปแล้ว คาดว่าจะมีรายชื่อในวันพรุ่งนี้ (7 ต.ค.)
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
ตร.ตั้ง 2 ปมสอบสวนยิงในสวนสัตว์สงขลา
ยิง ผอ.องค์การสวนสัตว์ฯ ปมสอบลูกเก้งเผือกหายที่ จ.สงขลา
เปิดอีก! ขโมยตัด "นอแรดขาว" สวนสัตว์สงขลา
เปิดผลตรวจกระดูกปริศนาจากสวนสัตว์สงขลา เป็น "เก้ง"